به گزارش تحریریه، نشریه «اکونومیست» در گزارش تحلیلی خود از روابط روسیه و چین در قبال جنگ اوکراین آورده است: تحریم های غرب، خرید فناوری های جدید را برای روسیه دشوار کرده است و تردید وجود دارد که چین بتواند این کمبود را جبران کند. به عنوان مثال، در صنعت هوانوردی، روسیه برای ادامه کار نیاز مبرمی به تجهیزات دارد. آمریکا به تنهایی در سال ۲۰۲۱ بیش از ۸۸۰ میلیون دلار هواپیما، موتور و قطعات به روسیه فروخت. 

امید مسکو مبنی بر اینکه چین وارد عمل خواهد شد در ۱۰ مارس زمانی که یک مقام هواپیمایی روسیه به رسانه های محلی گفت که شرکت های چینی اکنون از فروش قطعات هواپیما خودداری می کنند، از بین رفت. اندکی بعد این مقام هوانوردی به دلیل افشای اطلاعات از کار برکنار شد.

تصمیم شرکت‌های چینی برای دوری از روسیه نشان‌دهنده ترس از مجازات‌هایی است که آمریکا ممکن است در صورت معامله با شرکت‌ها یا افرادی روسی که هدف تحریم‌های غرب قرار می‌گیرند، بر آنها تحمیل کند. «ریچارد ابولافیا» از شرکت مشاوره هوافضا Teal عنوان داشت صنعت هوانوردی چین برای تولید قطعات به فناوری آمریکایی متکی است. سایر تامین کنندگان فناوری بالقوه در چین احتمالاً در این نگرانی در مورد واکنش احتمالی آمریکا هم نظر هستند.

پس از تصمیم دو شرکت بزرگ نفتی غربی شل و بریتیش پترولیوم، روسیه ممکن است به مشارکت بیشتر چین در صنعت نفت خود امیدوار باشد. «بن کاهیل» از اندیشکده مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در واشنگتن اعتقاد دارد: شرکت‌های چینی پشتوانه مالی قدرتمندی به همراه خواهند داشت، اما توانایی آن ها نمی‌تواند با فن‌آوری شرکت‌های غربی رقابت کند؛ اتکا به شرکت‌های چینی البته اهرم‌های زیادی به آن ها در معامله با روسیه می‌دهد.

فرصت های تجاری جدید چین در روسیه

رسانه های دولتی پکن خروج شرکت های چندملیتی غربی از روسیه را به عنوان یک فرصت تجاری برای شرکت های چینی معرفی کرده اند. برای برخی ممکن است اینطور باشد. «شیائومی» یک تولیدکننده گوشی چینی، در حال حاضر نزدیک به ۴۰ درصد از بازار گوشی های هوشمند در روسیه را در اختیار دارد و از توقف فعالیت اپل در این کشور سود خواهد برد. اما فروش شیائومی در روسیه تنها ۳ درصد از فروش جهانی آن را شامل می شود. همچنین وضعیت نامطلوب اقتصاد روسیه می تواند آن را از سرمایه گذاری های جدید منصرف کند.

در هر صورت چین به کسب دارایی های بیشتر مالی در روسیه در صورت کاهش بیشتر قیمت ها امیدوار است. از طرف دیگر شرکت های چینی نگران خطرات آتی و اعتبار خود نیز هستند.

با این حال، حزب کمونیست چین منافع سیاسی داخلی را هم از جنگ متصور است. تقویت احساسات ملی گرایانه مورد نظر حزب تقویت شده است. مقامات چینی این موضوع را با لفاظی های ضد آمریکایی و با تایید ادعاهای پوتین مبنی بر اینکه اوکراین دست نشانده غرب و تحت نفوذ نازی هاست، تقویت کرده اند.

رسانه‌های رسمی و وب‌سایت‌های ملی‌گرای چینی هم روسیه را قربانی همان سیاست زورگویانه غربی توصیف می‌کنند که چین مدت‌هاست آن را تحمل می کند. تلویزیون دولتی و وزارت خارجه چین نیز اطلاعات نادرست روسیه به ویژه در مورد آزمایشگاه‌های زیستی آمریکا در اوکراین را تکرار می کنند.

دیپلمات‌های بیش از دوازده کشور در پکن، در پاسخ به سوالی در زمینه توصیف هدف استراتژیک چین، با اتفاق نظر اعلام کردند چین خواهان نظمی جهانی است که حول حوزه های نفوذ آن ایجاد شود و با کنترل چین بر آسیا و رعایت منافع روسیه در ترتیبات امنیتی در اروپا همراه است.

اگر جنگ روسیه در اوکراین به چنین نظمی منجر شود، پکن از آن استقبال می کند. اما منافع بزرگ چین در ظهور جهانی پکن قرار دارد و اینکه آیا آمریکا مانع درخشش چین خواهد شد یا خیر؟

 از نظر چین، رقابت اصلی جهانی بین خودش و آمریکای رو به زوال برقرار است؛ در عین حال واشنگتن به اندازه ای نژادپرست و شرور است که اجازه ندهد یک غول آسیایی با آن برابر شود.

مشاوران دولتی اعلام کردند که جنگ ضعف رئیس جمهور «جو بایدن» و ترس او از زرادخانه هسته ای پوتین را آشکار کرده است. آن‌ها همچنین احساس می‌کنند که تحریم‌ها نمی‌توانند مانع اراده روسیه شود. فهم این تحولات مورد علاقه چین است تا در یابد در صورت حمله به تایوان با چه مجازات مشابهی روبرو خواهد شد.

در مقابل، دولت‌های اروپایی به‌ویژه آلمان و فرانسه، با بازارها و فناوری‌هایی که چین می‌خواهد به آنها دسترسی داشته باشد، هدف حملات قرار می‌گیرند. به اروپایی‌ها گفته می‌شود که آمریکا می‌خواهد از جنگ سود ببرد، در حالی که اروپا بهای افزایش قیمت نفت و گاز و سیل پناهندگان اوکراینی را می‌پردازد.

مقامات و دانشگاهیان چینی این پیام را به اروپا ارسال می کنند که زمان آن فرا رسیده است تا اروپایی ها به دنبال خودمختاری بیشتر از آمریکا و تعمیق روابط خود با چین باشند.

ادامه دارد...