مناطق آزاد که قرار بود اقتصاد محلی مناطق محروم مرزی را متحول کند؛ از اهداف اولیه آنچنان منحرف شده که به سوژه نهادهای نظارتی تبدیل شده است.

یکی از این مناطق که اینروزها حرف و حدیث های زیادی از اقدامات شبهه دار در آن به گوش می رسد منطقه آزاد ماکو است، این منطقه که سالهای سال است با داشتن ظرفیت های بزرگی همچون بزرگترین گمرک زمینی بنام گمرک بازرگان و آثار و ابنیه های تاریخی که آوازه جهانی دارد و منابع معدنی و مناظر طبیعی بی نظیر در حسرت بخشش بودجه از مرکز برای کوتاه شدن بهانه خدمت مسوولین غیر بومی بود و مردم هرچه اعتراض می کردند در قبال پاسخی جز بودجه نداریم از مسوولین دریافت نمی کردند و اکنون با تغییر کاربری به منطقه آزاد و تامین بودجه از محل درآمدهای منطقه، باز شاهد جابجایی اولویت ها در اقدامات هستیم و حتی در همین اقدامات اندک و ظاهری، نیز حرف و حدیث هایی مبنی بر تخلف به گوش می رسد که منجر به اعمال ماده 236 از طرف نمایندگان مردم در مجلس نسبت به این منطقه شد. این منطقه تقریبا محروم با کمک و تلاشهای برخی نمایندگان سابق و دیگر مسوولین استانی و کشوری، مورد عنایت مرکز نشینان قرار گرفت و نام " آزاد تجاری و صنعتی" بر آن نهادند. در دوره ای که امروزه از آن دوره بنام دوره سیاه تاریخی کشور یاد می شود و بیشتر کارشناسان امروزه مدعی هستند که در آن دوره شاهد افزایش رانت و تخلف و حیات خلوت در مناطق آزاد بودیم استارت راه اندازی این منطقه در حالی زده شد که مدیریت ارشد منطقه آزاد ماکو با مسوولین محلی و استانی زیر مجموعه وزارت کشور بشدت در تنش و جنگ برای اثبات حق حاکمیتی داشتند و این راه اندازی حدود ۲ سال برای شکل دهی با وجود درگیری های مسوولین طول کشید که نقدهای زیادی هم به نحوه انتخاب افراد برای مدیریت در آندوره وارد است ولی نکته ای که شاید در مقایسه با دوره بعد از راه اندازی مغفول مانده است، علی رغم تنش ها و عدم شکل گیری قانونی سازمان متولی اداره منطقه آزاد ماکو، حرف و حدیثی از تخلفات شبهه دار به گوش نرسید و جالب تر اینکه این دوره راه اندازی همزمان با دوره ای بود که اینروزها هرکه از گرد راه می رسد همه قصورات را به آندوره منتسب می کند. البته لازم است در اینجا نکته ای مطرح کنیم که هدف نگارنده دفاع از دولت قبلی یا نادیده گرفتن تخلفات دولت قبلی نیست بلکه هدف قیاس امکانات در بُعد زمانی مشابه و خدمات ارائه شده در شرایطی که همه نهادها و سازمان ها برای حاکمیت مدیریت سازمان متولی اداره منطقه آزاد دست به دست هم داده اند، است. با شروع به کار دولت یازدهم و سکانداری اداره امور مناطق آزاد توسط ژنرال ترکان و نقادی هایی که در ابتدای امر بر نحوه عملکردهای این مناطق در دولت قبل داشت تقریبا سطح انتظار ساکنین مناطق آزاد برای تحقق وعده و وعید هایی که سالها فقط در شعائر مسوولین شنیده اند بیشتر شد. اکنون ۴ سال از این سکانداری می گذرد و علی رغم توصیه مقام معظم رهبری در بند ۱۱ اقتصاد مقاومتی مبنی بر "توسعه عمل" مناطق آزاد، آنچه امروزه شاهدیم " توسعه عددی" مناطق آزاد و کاهش "کیفی عملکرد مناطق آزاد" است بگونه ای که میزان اعتراضات به نحوه مدیریت ها و عملکردها و تبعیضات در اداره کرد مناطق آزاد در زمان سکانداری ژنرال ترکان، افزایش چشمگیری داشته است تا حدی که مجلس دهمی که ۷۰ درصد با دولت یازدهم همسو بود طی اقداماتی اداره کرد مناطق آزاد را به زیر مجموعه وزارت اقتصاد تقلیل داد و حتی در برخی موارد با پیگیری های نمایندگان مردم این مناطق در مجلس، ماده ۲۳۶ برای بررسی عملکرد سازمان های متولی این مناطق اعمال شد که اوج سرافکندگی را برای دولت به بار آورد. منطقه آزاد ماکو که بعد از تحمل سالها محرومیت با هزاران امید و آرزو در دل ساکنانش چشم انتظار ترقی و پیشرفت بود در این سو مدیریت ها بی نصیب نماند و تا مرز تحقیق و تفحص توسط نمایندگان ملت پیش رفت که اکنون همه چشم ها به انتظار نتیجه این تحقیق و تفحص است تا همه جنگ و جدل هایی که بین منتقدین بیشمار عملکرد منطقه آزاد ماکو و مدافعین اندک صورت گرفته خاتمه یابد که بنا بر شواهد و قرائن و شنیده هایی از پس پرده این تحقیق و تفحص، می توان نتیجه گیری کرد که در صورت عدم توجه رئیس دولت در چینش کابینه به انتصاب سکاندار متولی اداره مناطق آزاد، لکه ننگی بر پیشانی دولت اعتدالی خواهد بود زیرا کارنامه مردودی ژنرال ترکان در اداره کرد مناطق آزاد وحمایت های شبهه دار در حمایت از مدیران ضعیف برخی از مناطق که تا مرز آبروریزی کشانده اند، حکایت از نیاز ضروری به انتصاب مدیری قاطع و توانمند برای اداره مناطق آزاد در آغاز دولت دوازدهم دارد تا شاید به تبع آن نیز برخی مدیران نالایق مناطق آزاد تغییر یابند و خدای نکرده تنش ها و اعتراضات مردمی در مناطق تبدیل به بدبینی مردم نگردد. در پایان امیدواریم رئیس دولت دوازدهم برای حفظ آبرو هم که شده، توجه و عنایت ویژه ای نسبت به مناطق آزاد داشته باشد و کمی هم بفکر مردم و حامیان خود در مناطق آزاد باشد که تاکنون اگر سکوتی کرده اند فقط بخاطر اینست که خطای اقلیت جاهل را فدای رقابت برای ابقا در قدرت نکرده اند ولی اکنون زمان توجه به این خواست هاست که امیدواریم مورد توجه رئیس دولت دوازدهم قرار گیرد. روزگارتان شاد، افکارتان پاینده باد #علی_مصطفی_زادگان مدیرمسئول هفته نامه جمهور