به گزارش تحریریه، روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» در گزارشی به قلم دکتر «جلال چراغی» مدیر مرکز پژوهش‌های ایرانی–عربی «آفاق»، درباره اهداف کشورهای غربی از اعمال فشار اقتصادی علیه ایران نوشت، تحریم‌های سازمان ملل که به‌موجب قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت و توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ به حالت تعلیق درآمده بود، از هفته گذشته پس از فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان، به‌طور رسمی اجرایی شد. این کشورها با طرح ارائه‌شده از سوی روسیه و چین برای تمدید توافق هسته‌ای و تداوم تعلیق تحریم‌ها مخالفت کردند.
اقدام کشورهای اروپایی در فعال‌سازی مکانیسم ماشه تنها سه هفته پس از تفاهم میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قاهره درباره ادامه همکاری‌ها صورت گرفت؛ اما تداوم این تحریم‌ها موجب از بین رفتن توافق قاهره شده است.
پیش از فعال‌سازی مکانیسم ماشه، کشورهای اروپایی شروطی از جمله ازسرگیری همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بازگشت بازرسان سازمان ملل به تأسیسات هسته‌ای ایران، مشخص شدن سرنوشت اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی و آغاز مذاکره مستقیم با آمریکا را مطرح کرده بودند که ایران آن‌ها را قابل اجرا ندانست.
از سوی دیگر، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، آمادگی ایران برای ازسرگیری همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اعلام کرده بود؛ اما حمله‌های آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران در نطنز، فردو و اصفهان به دلیل نبود معیارهای امنیتی، مانع بازدید بازرسان سازمان ملل شد. اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی نیز زیر ویرانه‌های تأسیسات هدف قرارگرفته دفن شده و تاکنون وضعیت آن مشخص نیست.
درباره مذاکره با آمریکا نیز ایران اعلام کرده است که آمریکا در مذاکره جدی نیست و به رژیم اسرائیل چراغ سبز نشان داده تا در هنگام مذاکره به ایران حمله کند. تهران تأکید کرده است شروط آمریکا نادرست است.
روزنامه رای الیوم نوشت: با توجه به این مسائل، مشخص است که کشورهای اروپایی و آمریکا به تقسیم نقش پرداخته‌اند تا اروپایی‌ها توجیهی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران داشته باشند.
این تحلیلگر درباره اهداف کشورهای غربی در این زمینه نوشت: نخستین هدف، تضعیف قدرت مذاکره ایران است. کشورهای اروپایی معتقدند ایران از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ برای توسعه زیرساخت‌ها و فناوری‌های هسته‌ای خود استفاده کرده و فشارهای آمریکا به‌تنهایی کافی نبوده است. از این‌رو، آن‌ها تلاش می‌کنند ایران را با شرایط اقتصادی شکننده دوباره به میز مذاکره بازگردانند تا این کشور ناچار به دادن امتیازهای گسترده در زمینه برنامه موشکی و نقش منطقه‌ای خود شود. ایران با این موضوع مخالفت کرده است.
دومین هدف، جلوگیری از توسعه صنایع هسته‌ای پیشرفته در ایران است. کشورهای اروپایی می‌خواهند مانع رسیدن ایران به آستانه هسته‌ای شوند. آن‌ها در این زمینه به گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره غنی‌سازی ۶۰ درصدی استناد می‌کنند؛ این در حالی است که ایران بارها اعلام کرده برای دستیابی به سلاح هسته‌ای تلاش نمی‌کند. بااین‌حال، کشورهای غربی با استفاده از تحریم‌ها در مسیر برنامه هسته‌ای ایران سنگ‌اندازی می‌کنند.
سومین هدف کشورهای اروپایی، خرسندسازی رژیم اسرائیل و آمریکا است. این کشورها می‌کوشند نشان دهند شریک قابل‌اعتمادی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هستند؛ به‌ویژه در شرایطی که رژیم اسرائیل از کشورهای اروپایی به دلیل سهل‌انگاری در این زمینه انتقاد می‌کند. اروپایی‌ها با راهبرد آمریکا و اسرائیل برای تنگ‌تر کردن حلقه تحریم‌ها علیه ایران هماهنگ هستند.
به نوشته رای الیوم، چهارمین هدف کشورهای اروپایی مهار نقش منطقه‌ای ایران است. آن‌ها از طریق تحریم‌ها می‌کوشند قدرت ایران را در حمایت از هم‌پیمانان منطقه‌ای خود، به‌ویژه در لبنان، یمن، عراق و فلسطین، محدود کنند تا نقش ایران در پرونده‌های منطقه‌ای کاهش یابد.
پنجمین هدف، جلوگیری از نزدیک شدن ایران به روسیه و چین است. کشورهای اروپایی نگران‌اند که ادامه تحریم‌های آمریکا بدون حمایت بین‌المللی موجب گرایش بیشتر تهران به محور روسیه–چین شود. به همین دلیل، مدعی‌اند بازگشت تحریم‌های بین‌المللی، توان ایران برای گسترش همکاری نظامی و اقتصادی با این دو قدرت جهانی را محدود می‌کند. ازاین‌رو، ازسرگیری تحریم‌های بین‌المللی به معنای کاهش فرصت همکاری نظامی و اقتصادی میان ایران، روسیه و چین است.
این روزنامه نوشت: ششمین هدف کشورهای اروپایی از فعال‌سازی مکانیسم ماشه، فراهم کردن زمینه برای تغییرات داخلی در ایران است. آن‌ها معتقدند تحریم‌ها می‌تواند موجب تضعیف جبهه داخلی ایران شود، زیرا فشارهای اقتصادی معمولاً به اعتراضات اجتماعی و بحران معیشتی منجر می‌شود. از دید اروپا، تحریم‌های اقتصادی می‌تواند انسجام داخلی ایران را بر هم بزند. کشورهای اروپایی با ارسال پیام‌های پنهان نشان می‌دهند که اگر ایران سیاست‌های هسته‌ای و منطقه‌ای خود را تغییر ندهد، از ایجاد بحران‌های سخت برای زمینه‌سازی تغییرات در ساختار سیاسی ایران حمایت خواهند کرد. این هدف، واکنشی انتقامی به دلیل حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین و تجهیز مسکو به پهپادها و موشک‌های دقیق تلقی می‌شود.
به نوشته رای الیوم، هفتمین هدف غرب از اعمال فشار علیه ایران، خلع سلاح موشکی و مهار نقش منطقه‌ای ایران است؛ زیرا کشورهای اروپایی و آمریکا بر این باورند که تضعیف ایران به‌عنوان هم‌پیمان روسیه و خلع سلاح موشکی این کشور، به مقابله مؤثرتر با روسیه و در نهایت تغییر معادلات منطقه‌ای کمک خواهد کرد.
پایان/
نظر شما