به گزارش تحریریه، بانک مرکزی در گزارشی اعلام کرد  که تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های اقتصادی در ۸ ماهه نخست امسال حدود ۱۷۲۷ هزار میلیارد تومان بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل ۶۴۲ هزار  میلیارد تومان معادل ۵۹.۲ درصد افزایش داشته است.

سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در تمامی بخش‌های اقتصادی ۱۱۴۸ هزار میلیارد تومان معادل ۶۶.۵ درصد کل تسهیلات پرداختی بوده است.

برخی معتقدند که اگر این وام‌ها به تولید و براساس دستورات بانک مرکزی پرداخت شده باشد، باید در اقتصادی کشور شاهد رشد و جهش باشیم، اما این اتفاق با توجه به این میزان تسهیلات پرداخت که بیش از ۴۰ درصد نقدینگی کل کشور است، رخ نداده است.

کارشناسان می‌گویند باید مشخص شود این وام‌ها به چه کسانی و چه بخش‌هایی داده شده است؛ البته عده‌ای می‌گویند نزدیک به ۶۰درصد این وام‌ها استمهال است.

چرا رونق ایجاد نشد؟/ وام‌ها به چه افرادی داده شده است؟

عطا بهرامی کارشناس مسائل اقتصادی در مورد این مزیان تسهیلاتی پرداختی بانک‌ها، اظهار کرد: اگر این میزان تسهیلات به بخش‌های مولد و اقتصادی کشور پرداخت شده باشد، باید شاهد یک جهش اقتصادی باشیم اما چنین نشده است، بنابراین اعلام این آمار ارزش خاصی ندارد.

وی افزود: براساس آمار بانک مرکزی، اعلام شده که میزان تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های اقتصادی ۵۹ درصد بیشتر از سال گذشته است؛ سال‌های قبل هم چنین آمارهای (افزایشی یا کاهشی) مشاهده می‌شد، اما این وام‌ها را به چه کسانی داده‌اند؟.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه این وام‌ها به بخش‌های اقتصادی داده شده است، گفت: مثلا یک شرکتی ثبت شده و نظام بانکی به آن وام داده است که همیشه همین کار را می‌کردند، اما باید اعلام کنند که چه میزان از سپرده‌های مردم را به شرکت‌های خودشان وام دادند و اینکه چقدر در بازارها، شرکت و سرمایه گذاری کردند.

کیفیت تسهیلات بانکی مهم است

بهرامی با تاکید بر اینکه کیفیت این وام ها مهم است نه کمیت آن، ادامه داد: باید مشخص شود بانک‌ها این وام‌ها را  به چه کسی دادند و وثایق آن چیست؟، که معوقه نشود. اگر بانک‌ها اعلام کنند به چه کسی وام دادند، آن وقت خود به خود حفره‌هایی مشخص خواهد شد.  

وی در مورد تسهیلاتی که به عنوان سرمایه در گردش پرداخت شده با توجه به اینکه بخش تولید از نبود سرمایه در گردش رنج می‌برد، گفت: بانک‌های برای اینکه همین جوری به شرکت‌هایی خود و یا به سهامداران‌شان وام بدهند، از این بهانه استفاده می‌کنند و به نام سرمایه در گردش می‌دهند که خیلی از مواقع برنمی‌گردد.

چرا بانک مرکزی میزان مطالبات معوق بانک‌ها را اعلام نمی‌کند؟

این تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی در دوره جدید بهتر است آخرین میزان مطالبات معوق بانک‌ها را اعلام کند، بیان کرد: این آمار چند سال است که سانسور می‌شود و نمی‌گویند که معوقات بانکی چقدر است که در دوران همتی این اتفاق رخ داد. بنابراین آمار دقیقی در این مورد نیست، ولی ظاهرا معوقات بانک‌ها افزایش داشته است.

بهرامی اضافه کرد: هنوز برخی آمارهای بانک مرکزی اعلام نمی‌شود، البته ضریب پایین کفایت سرمایه بانک‌ها نشان می‌دهد که وام‌های پُر ریسکی دادند و کلی دارایی‌هایی سمی دارند که ارزشی ندارد. بانک مرکزی نظارت خود بر بانک‌ها را رها کرده و بانک‌های خصوصی اوضاع بدتری دارند، البته بانک‌های حاکمیتی از نظر کفایت سرمایه وضعیت بهتری دارند.

راهکار عجیب بانک‌ها برای جلوگیری از افزایش مطالبات معوق

این کارشناس تصریح کرد: بانک‌های وام‌هایی که معوق می‌شود را با سند سازی و اقدامات حسابداری و یا با عنوان مشکوک الوصل درج می‌کنند تا به مطالبات معوق و سوخت شده تبدیل نشود و یا اینکه وام قبلی را با دادن وام جدید تسویه می‌کنند؛ یعنی بدون اینکه پولی ردوبدل شود، در اسناد وام قبلی تسویه و وام جدید ثبت می‌شود.

بهرامی گفت: متاسفانه استاندارهای بال سه را اجرا نکردیم، زیرا اگر وضعیت بانک‌ها شفاف شود از نظر اعتباری وضعیت بدی خواهند داشت، حتی اگر تحریم ها برداشته شود و FATF را هم بپذیریم، باز هم بانک‌های خارجی به دلیل پایین بودن درجه اعتباری بانک‌های ایرانی، با آن‌ها کار نمی‌کنند و این قابل قبول نیست که بسیار پر ریسک هستند.

دکانی برای بازی های پانزی/ تورم در ایران یک سیاست انتخابی شده

وی اظهار کرد: نظام بانکی ما متاسفانه دکانی برای بازی های پانزی شده است، یعنی به جای واسطه‌گری مالی، سکه، ارز، مسکن و زمین می‌خرند که این از وظایف بانک نیست. الان بخش زیادی از مسکن‌های خالی برای بانک‌ها است که نمی‌فروشند.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: این بازی های پانزی باعث شده، تورم در ایران یک سیاست انتخابی باشد و نه اتفاقی؛ زیرا نقش بانک‌ها در تورم پُر رنگ است و هر چند سال با ایجاد یک موج تورمی شدید، دارایی‌های آنها ۱۰ برابر می‌شود و با آن بدهی خود را پرداخت می‌کنند.

دولت رئیسی نظام بانکی را اصلاح کند/ بانک‌های خصوصی میدان دار اصلی نوسانات اقتصادی

بهرامی تاکید کرد: اگر دولت آیت الله رئیسی تکلیف خودش را بانک‌ها روشن نکند، این بنگاه‌ها دولت را با چالش‌های جدی مواجه خواهند کرد. تقریبا ۲۰ سال از تولد بانک‌های خصوصی در اقتصاد ایران می‌گذرد که این بانک‌ها میدان دار اصلی نوسانات اقتصادی هستند که نسبت به دوره قبل آن آنها، بیشتر شده است.

وی با اعلام اینکه ۸۷ درصدی خلق پول توسط بانک‌ها بخصوص بانک‌های خصوصی انجام شده است، گفت: سهم دولت با توجه به کسری بودجه در خلق پول فقط ۱۳ درصد است. بانک‌های خصوصی تاسیس شدند که اقتصاد رونق بگیرد، اما پول خلق می‌کنند که اقتصاد کشور را چالش شدید مواجه کرده است.

این اقتصاددان با بیان اینکه هزینه ماهانه دولت در چند ماه گذشته ۲۱ هزار میلیارد تومان بوده است، گفت: بانک‌ها و زیرمجموعه‌شان در مرداد سال گذشته فقط ۲۵۰ درصد در بورس سود کردند. اگر نظام بانکی اصلاح نشود قطعا دولت با چالش جدی مواجه خواهد شد و این بانک‌ها دولت را به زمین خواهند زد.

منبع: راه دانا

پایان/