به گزارش تحریریه، دونالد ترامپ در دور دوم ریاستجمهوری خود با وعدههای بزرگ در عرصه سیاست خارجی وارد کاخ سفید شد، اما پس از گذشت ماهها، بسیاری از این طرحها با شکست یا بنبست مواجه شدهاند. هشت پرونده کلیدی که ترامپ بر آنها تمرکز داشت، نهتنها به نتایج مطلوب نرسیدهاند، بلکه در برخی موارد به تشدید تنشها یا تضعیف جایگاه آمریکا انجامیدهاند.
۱. اوکراین و روسیه: آتشبسی که هرگز محقق نشد
ترامپ ادعا کرد میتواند میان اوکراین و روسیه میانجیگری کند، اما پس از ۱۱۰ روز، نهتنها آتشبسی برقرار نشده، بلکه درگیریها در شرق اوکراین ادامه دارد. ناتوانی آمریکا در پایان دادن به این مناقشه، شکاف میان غرب و روسیه را عمیقتر کرده است.
۲. غزه: بنبست در مدیریت بحران
با وجود ادعاهای ترامپ درباره نقش آمریکا در کاهش تنشها، درگیریها در غزه همچنان ادامه دارد. طرح صلح موسوم به “معامله قرن” نیز با واکنش منفی فلسطینیان و جامعه بینالمللی روبهرو شده و عملاً به نتیجه نرسیده است.
۳. یمن: عقبنشینی پرهزینه بدون دستاورد
آمریکا با هزینههای مالی و نظامی سنگین در یمن وارد شد، اما در نهایت بدون دستیابی به هیچ پیروزی استراتژیک، مجبور به عقبنشینی شد. این شکست، جایگاه واشنگتن را در رقابت با ایران در یمن تضعیف کرده است.
۴. ایران: مذاکرات بینتیجه و تخلیه پایگاهها
ادعای ترامپ درباره نزدیکبودن مذاکرات با ایران به نتیجه مطلوب، محقق نشده است. از سوی دیگر، خروج بمبافکنهای B-2 از پایگاه دیگو گارسیا نشاندهنده بی ثمر بودن فشار نظامی آمریکا در منطقه است.
۵. چین: جنگ تعرفهای و تقویت پکن
ترامپ سیاست تهاجمی علیه چین را ادامه داد، اما آمار ماه آوریل نشان میدهد صادرات چین ۸ درصد رشد داشته است. پکن نهتنها در جنگ تعرفهها کوتاه نیامد، بلکه با اقدامات متقابل، اقتصاد آمریکا را تحت فشار قرار داده است.
۶. کانادا: مقاومت در برابر الحاق به آمریکا
ترامپ در رویایی عجیب، پیشنهاد الحاق کانادا به عنوان “ایالت ۵۱م آمریکا” را مطرح کرد، اما اتاوا با قاطعیت این درخواست را رد کرد. همچنین، کانادا در جنگ تعرفهها علیه واشنگتن اقدام متقابل انجام داد و تسلیم نشد.
۷. دانمارک: رویای گرینلند محقق نشد
ترامپ خواهان خرید یا الحاق گرینلند به خاک آمریکا شد، اما دانمارک بهسرعت این درخواست را رد کرد. این شکست دیپلماتیک، نشاندهنده کاهش نفوذ آمریکا در روابط با متحدان سنتی بود.
۸. هند و پاکستان: آتشبسی که در ساعتهای اولیه فروپاشید
ترامپ مدعی میانجیگری موفق بین هند و پاکستان شد، اما آتشبس اعلامی تنها چند ساعت دوام آورد و درگیریها از سر گرفته شد. این شکست، اعتبار دیپلماتیک آمریکا در جنوب آسیا را کاهش داد.
سیاست خارجی بیثمر
دور دوم ریاستجمهوری ترامپ با وعدههای بزرگ آغاز شد، اما در عمل، بسیاری از طرحهای سیاست خارجی او با مقاومت کشورها، شکست یا بنبست مواجه شدهاند. افزایش تنشها با متحدان، تقویت رقبا و ناتوانی در حل بحرانهای بینالمللی، از جمله پیامدهای این سیاستگذاریهای ناموفق بودهاند. به نظر میرسد دولت ترامپ در ادامه این مسیر با چالشهای بیشتری روبهرو خواهد شد. در عین حال شکستهای پی در پی ترامپ در عرصه بینالمللی نشاندهنده تحولات عمیقتر در نظام بینالملل است:
- کاهش بیسابقه اعتبار جهانی آمریکا
- ظهور قدرتهای جدید در صحنه جهانی
- بیاعتمادی فزاینده حتی در بین متحدان سنتی
- تقویت گفتمان چندجانبهگرایی در مقابل یکجانبهگرایی آمریکایی
به نظر میرسد جهان در حال گذار به نظم جدیدی است که در آن آمریکا دیگر بازیگر بلامنازع صحنه جهانی نخواهد بود. سؤال اساسی این است که آیا رهبران آینده آمریکا میتوانند این روند نزولی را معکوس کنند یا شاهد تثبیت نظم چندقطبی خواهیم بود که در آن قدرتهای جدید نقش تعیینکنندهای خواهند داشت.
منبع: موسسه مطالعات جهان معاصر
پایان/
نظر شما