به گزارش تحریریه، تارنمای الجزیره در این گزارش با عنوان «ترکیه و اسرائیل پس از قطع روابط؛ رویایی مسلحانه یا رقابت منطقه ای»، نوشت: روابط ترکیه و اسرائیل طی ۱۵ سال گذشته شاهد تنش مزمنی بوده است، به طوری که قدرت نظامی با محاسبات ژئوپلیتیکی و اقتصادی درهم تنیده شده، اما دو طرف از رویارویی مستقیم پرهیز می کنند.

به نوشته الجزیره، با وجود این که دو طرف توان نظامی بالایی دارند؛ اما کارشناسانی که الجزیره با آنها گفت وگو کرده، بر این نکته تاکید کرده اند که اهمیت این توان بیشتر جنبه بازدارندگی دارد تا اینکه طرفین بخواهند در حال حاضر از آن استفاده کنند، زیرا هر طرفی تاوان رویارویی مستقیم را می داند.

این رسانه ادامه داد: رویاهای توسعه طلبانه منطقه ای «اسرائیل» و درگیری آن در جبهه های متعدد و تحرکات آن در نزدیکی مرزهای ترکیه، موجب نگرانی آنکارا شده است و آن را به مثابه تهدیدی برای امنیت ملی خود قلمداد می کند و قطع روابط تجاری ترکیه با رژیم اسرائیل و بستن همه بنادر خود به روی کالاهای آن در چارچوب همین نگرانی و تهدید امنیتی انجام شد.

لحن تند ترکیه در واکنش به حملات متوالی رژیم اسرائیل به غزه نشان می داند که آنکارا رویارویی با تل آویو را بعید نمی داند اما طرفین تمایل دارند اوضاع در حد رقابت غیر مستقیم بماند.

الجزیره اضافه کرد: برخی کارشناسان در خصوص روابط ترکیه و رژیم اسرائیل به نقاط قوت طرفین و اهرم فشار آنها، مسائل اقتصادی و ژئوپلیتیک و بهره گیری از روابط مستقیم با کشورهای غربی به ویژه آمریکا اشاره کرده اند ، برخی نیز توان نظامی ترکیه و رژیم اسرائیل را مورد توجه قرار داده اند، اما «لقاء مکی» تحلیلگر ارشد مرکز مطالعات الجزیره آن را در مقایسه با عوامل دیگر کم اهمیت تر می داند.

وی توان نظامی را بیشتر دارای جنبه بازدارندگی می داند که نقش اساسی در ممانعت از درگیری مستقیم دارد و می گوید: فکر نمی کنم، طرفین آماده استفاده از توان نظامی خود برای رویارویی باشند بلکه آن را اهرمی برای ابراز قدرت می دانند.

مکی به توان رژیم صهیونیستی برای به دردسر انداختن ترکیه از طریق روابطش با برخی طرف ها از جمله کردهای شمال سوریه و نیز حمایت از اقلیت ها در مناطق دیگر اشاره کرد و ادامه داد: در مقابل، نفوذ گسترده ترکیه در پرونده روابط با جمهوری آذربایجان و ارمنستان و ائتلافش با قدرت های منطقه ای نیز حائز اهمیت است.

تحلیلگر ارشد مرکز مطالعات الجزیره درباره روابط اقتصادی این ترکیه و اسرائیل گفت: ترکیه محصولات کشاورزی را به رژیم صهیونیستی صادر می کند و بحث تاثیر گردشگری بر ترکیه با توقف ورود گردشگران اسرائیلی را نباید نادیده گرفت همجنین ائتلاف اسرائیلی-مصری-یونانی و قبرسی در پرونده گاز دریای مدیترانه را اهرم فشار بزرگ علیه ترکیه است، اما بهبود روابط آنکارا با قاهره و کشورهای حوزه خلیج فارس این اهرم را ضعیف کرده و برخی روزنهه ها را به روی تل آویو بسته است.

مکی ادامه داد: روابط «اسرائیل» با کردها کاملا عیان است، اسرائیل حامی نیروهای سوریه دموکراتیک موسوم به «قسد» است و روابطی با «پ ک ک» دارد. درباره دروزی ها در جنوب سوریه با وجود دوری مسافت از جغرافیای ترکیه اما اسرائیل با هدف بی ثبات کردن امنیت ملی ترکیه از آنها حمایت می کند. این اهرم فشار هر گاه رقابت نفوذ تشدید می شود پابرجاست.

در همین ارتباط «عمر اوزکیزیلجیک» تحلیلگر شورای آتلانتیک بر این باور است که ترکیه از قدرت نرم برای پذیرش منطقه ای برخوردار است؛ اما «اسرائیل» با وجود برتری هوایی و سایبری فاقد این توان برای نفوذ در خارج از اراضی اشغالی است.

وی گفت: تحرکات دیپلماتیک ترکیه همچنان ادامه دارد اما رژیم صهیونیستی با وجود تلاش برای ایجاد ائتلاف های سیاسی و اقتصادی و عادی سازی روابط با انزوای منطقه ایی روبه رو است.

عمر اوزکیزیلجیک افزود: ترکیه قدرت و ثبات در کشورهای همسایه را می پسندد؛ اما اسرائیل امنیت خود را در کشورهای ضعیف در اطراف خود می بیند و از این همین رو است که از دروزی ها و کردها به عنوان اهرمی در کشمکش ژئوپلتیک بهره می برد.

ترکیه به تحرکات دیپلماتیک خود ادامه می دهد و با قدرت و ثبات در کشورهای همسایه مشکلی ندارد، اما رژیم اسرائیل با انزوای منطقه ایی روبه رو است و امنیت خود را در گروی ضعف کشورهای اطراف خود می بیند.

این تحلیلگر ترک ادامه داد: غرب تمایلی به رویارویی ترکیه و «اسرائیل» ندارد. اروپا مایل به میانجیگری و کاهش تنش میان طرفین است.

«اسامه خالد» کارشناس امور امنیتی و نظامی نیز به توانایی های نظامی ترکیه در مقایسه با اسرائیل اشاره کرد و گفت ترکیه دارای توان دفاع هوایی و سامانه های رهگیری و هشدارزودهنگام، توان اطلاعاتی، و امکانات پهپادی، توان موشکی و دریایی، عمق جغرافیایی گسترده است حال آنکه اسرائیل فاقد عمق جمعیتی و در اختیار داشتن نیرو و سرباز برای جنگ طولانی مدت است.

وی همچنین گفت: در مقابل اسرائیل دارای توان سایبری، اطلاعاتی جاسوسی، توان پدافندی چند لایه و نیروی هوایی، توان موشکی و داشتن نیروهای ویژه و نیز توان سیاسی است.

اسامه خالد گفت: حمایت اسرائیل از دروزی ها و قسد، نگرانی ترکیه را به همراه دارد اما در مقابله با این مشکل به تحکیم جبهه داخلی و حل مشکلاتی مانند مشکل پ ک ک رو آورد.

وی در مورد تاثیر روابط غرب در روابط میان تل آویو و آنکارا، افزود: ترکیه عضو ناتو و قدرت نظامی بزرگی در اروپاست و از این رو پایتخت های اروپایی به دنبال این هستند که آن را از دست ندهند. موضع اروپا در صورت رویارویی میان ترکیه و اسرائیل به دو دسته تقسیم می شود؛ برخی کشورهای اروپایی حامی اسرائیل و برخی دیگر میانجی و آرام کننده اوضاع خواهند بود. موضع آمریکا به دلیل تضمین منافع خود پیچیده تر است اما آشکارا حامی اسرائیل است و دلیل آن نفوذ اسرائیل در محافل آمریکایی و شراکت راهبردی با آن است و در عین حال آمریکا نمی خواهد ترکیه را به عنوان یک متحد در رویارویی با روسیه از دست بدهد.

منبع: ایرنا

پایان/