به گزارش تحریریه، به نقل از پایگاه خبری الشرق، حمله ناگهانی رژیم اسرائیل به خاک قطر که نشست رهبران جنبش حماس را هدف قرار داد، پرسش های گسترده ای را درباره ماهیت روابط کشورهای عرب خلیج فارس و آمریکا به همراه داشت، در حالی که گمان می رفت روابط بین دوحه و واشنگتن بر اساس ائتلاف راهبردی و پشتوانه توافق دفاعی است، حمله هوایی اسرائیل به قطر انجام شد تا فواید این شراکت ها و اعتبار این ائتلاف ها مورد بحث قرار گیرد.

برخی کارشناسان عرب حوزه خلیج فارس در پی این رویداد از کشورهای خود خواستند که قدرت دفاعی خود را گسترش دهند و تاکید کردند که این توافق ها با آمریکا با نام های متعدد و حتی توافق های دفاعی، چتر حمایتی برای کشورهایشان نخواهد بود.

این کارشناسان افزودند که توافق ها با واشنگتن حتی اگر در برخی موارد به خاطر منافع مشترک چتر حمایتی بودند، اما در برخی موارد دیگر، قبل از تجاوز اخیر اسرائیل به قطر، چتر حمایتی را فراهم نکردند.

این افراد اضافه کردند که تجاوزهای اسرائیل به قطر اعتبار دولت آمریکا را زیر سوال برد و این امر می تواند آغازی برای ایجاد روابط واضح تر و الزام آورتر با واشنگتن باشد.

برخی کارشناسان دیگر نیز پیشنهاد دادند که کشورهای عرب خلیج فارس در نوع روابط خود با آمریکا بازنگری کنند؛ کشوری که سامانه های دفاعی آن نظاره گر بودند تا جنگنده های اسرائیل قطر یعنی اصلی ترین هم پیمان واشنگتن در خارج از ناتو را بمباران کنند و هیچ کاری انجام ندهند.

کشورهای حوزه خلیج فارس سامانه دفاعی خود را از نو ترسیم کنند

«احمد الخزاعی» کارشناس سیاسی و بین المللی از کشور بحرین در این باره گفت که توافقات دفاعی میان آمریکا و کشورهای عرب خلیج فارس از نظر سیاسی و قانونی متنوع است، اما این روابط در راستای چارچوب بندی روابط امنیتی است بدون اینکه تضمین های محکمی به همراه داشته باشد.

وی افزود: توافقاتی که میزبانی از پایگاه نظامی آمریکا مانند العدید در قطر، الظفره در امارات و الجفیر در بحرین را تنظیم می کنند به معنای حضور نظامی دائمی آمریکا است اما وارد عمل شدن خودکار این پایگاه ها در صورت وقوع حمله را تضمین نمی کنند.

الخزاعی تاکید کرد: عربستان تلاش کرد که همانند ژاپن یا کره توافقات امنیتی فراگیر امضا که مساله ورود مستقیم آمریکا در صورت وقوع حمله را نیز تضمین کند اما این طرح با موانع سیاسی رو به رو و مهم ترین مانع این است که واشنگتن چنین توافقاتی را به موضع ریاض در موردعادی سازی روابط با اسرائیل منوط کرده و این امر امنیت منطقه را در گروی مسائل سیاسی قرار می دهد.

این کارشناس امور بین الملل ادامه داد توافقات کنونی علیرغم اینکه ابزاری برای همکاری هستند اما تضمین های امنیتی واقعی را به همراه ندارند و این امر مستلزم آن است که کشورهای حوزه خلیج فارس سامانه دفاعی خود را از نو ترسیم کنند؛ هم از طریق توافقات آشکار و الزام آور و هم از طریق ایجاد قدرت های داخلی و ائتلاف های منطقه ای مستقل که امنیت منطقه را تضمین کنند.

وی اضافه کرد: حمله اسرائیل به قطر نشان داد حتی کشورهایی که روابط بسیار خوبی با واشنگتن دارند از تهدیدات در امان نیستند و این امر فواید توافقات موجود را زیر سوال می برد.

کشورهای عرب خلیح فارس در روابط با آمریکا بازنگری کنند

در این راستا، «عبدالعزیز العنجری» رئیس مرکز مطالعات ریکانسنس کویت تاکید کرد که بیشتر توافقات دفاعی میان کشورهای عرب خلیج فارس و واشنگتن برخلاف توافق هایی که ناتو و یا ژاپن دارد، به سطح معاهدات دفاع مشترک نمی رسند، بنابراین توافقات موجود واشنگتن را ملزم نمی کند که در صورت وقوع حمله، وارد عمل شود.

«بدر السیف» یکی از اعضای اندیشکده «چتم هاوس» نیز گفت اوضاع کنونی امروز به دوره ریاست جمهوری باراک اوباما و قطع ارتباط دولتش با منطقه و روی آوردن به شرق آسیا باز می گردد و پیامدهای این گام همچنان ادامه دارد.

وی با اشاره به حملات جنبش انصارالله یمن به ابوظبی در سال ۲۰۲۲ میلادی و همچنین حملات آن به تاسیسات آرامکو در عربستان در سال ۲۰۱۹ اشاره کرد که آمریکا در این دو حمله هم هیچ اقدامی انجام نداد.

بدر السیف این سوال را مطرح کرد که آمریکا به هنگام حملات طرف هایی که دشمن او هم هستند هیچ اقدامی انجام نداد، بنابراین در مقابل حملات اسرائیل که هم پیمان راهبردی واشنگتن است، چه انتظاراتی از این کشور وجود دارد.

الخزاعی نیز در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به حملات آرامکو در سال ۲۰۱۹ و عدم واکنش آمریکا گفت که این اتفاقات بر اعتماد کشورهای عربی خلیج فارس که دکترین امنیتی خود را به روابط با واشنگتن گره زده اند، تاثیر گذاشته و باعث می شود که این کشورها در روابط خود بازنگری کنند و این مساله تنها در موضوع قدرت های نظامی نیست بلکه اراده سیاسی آمریکا در حمایت از هم پیمانان خود را شامل می شود.

بدرالسیف نیز با اشاره به اینکه آمریکا در تمام مناطق جهان حضور دارد و تمرکز آن تنها بر روی یک منطقه نیست ، افزود که باید در روابط با این کشور بازنگری شود و توافقات کنونی کافی نیست.

وی ادامه داد: اسرائیلی ها تهدیداتی را هم علیه ترکیه که عضو ناتو هست مطرح کردند و گفتند که در صورت میزبانی این کشور از رهبران حماس، آن را هدف قرار خواهند داد، بنابراین کشورهای عربی خلیح فارس که عضو ناتو نبوده و مانند اسرائیل هم پیمان راهبردی واشنگتن نیستند باید در روابط با آمریکا بازنگری کنند.

العنجری نیز با اشاره به اینکه توافقات امنیتی با آمریکا فراگیر نیست و اسرائیل را شامل نمی شود، خواستاری شراکت با قدرت های دیگر همانند چین و روسیه شد.

الخزاعی نیز بر همین باور است اما می گوید که نباید روابط با غرب به طور کامل قطع شود، بلکه باید مرحله جدیدی را آغاز کرد که بر پایه همکاری با کشورهای مختلف بین المللی باشد.

منابع رسانه‌ای عصر سه‌شنبه گذشته از حمله هوایی رژیم صهیونیستی به دفتر جنبش حماس در دوحه خبر دادند.

رسانه‌های صهیونیستی اذعان کردند که این حمله با هماهنگی دولت آمریکا و شخص دونالد ترامپ انجام شده است. با این وجود دفتر نخست‌وزیری رژیم صهیونیستی مدعی شد: عملیات علیه رهبران حماس کاملاً مستقل و اسرائیلی بود.

وزارت امور خارجه قطر نیز با صدور بیانیه‌ای شدیداللحن، حمله رژیم صهیونیستی به اماکن مسکونی شماری از اعضای دفتر سیاسی جنبش حماس در دوحه را «جنایتکارانه و بزدلانه» خواند و تأکید کرد این اقدام تهدیدی جدی علیه امنیت شهروندان و ساکنان قطر به شمار می‌رود.

منبع: ایرنا

پایان/