پس از برقراری آتش‌بس در غزه میان ارتش رژیم اسرائیل و نیروهای مقاومت، جامعه صهیونیستی واکنش‌های چندگانه و چندلایه‌ای به این رویداد نشان داده است. پایان یافتن جنگ و آزادی اسیران زنده اسرائیلی، مدت‌ها خواسته بخش بزرگی از جامعه اسرائیل بود. نظرسنجی‌های قبلی نشان از آن داشت که تقریباً دو سوم صهیونیست‌ها خواستار چنین توافقی بودند.
در چنین شرایطی طبیعی است که آتش‌بس و آزادی اسیران باعث رضایت این بخش حدوداً ۶۰ درصدی شود. در نتیجه، این وضعیت اولاً میزان رضایت از کابینه نتانیاهو (موقتاً) بالاتر رفت و شاهد افزایش نسبی رأی حزب لیکود در نظرسنجی‌های معتبری همچون شبکه‌های تلویزیونی ۱۱، ۱۲ و روزنامه معاریو بودیم. به این ترتیب میانگین کرسی‌های حزب لیکود در نظرسنجی‌های مذکور از نوسان بین ۲۴ـ۲۵ کرسی به نوسان میان۲۶-۲۷ کرسی افزایش یافت. البته این تحول با گذشت حدود ۲۰ روز از توافق آتش‌بس در حال از دست دادن اثر خود است به نحوی که شمار کرسی‌های لیکود در نظرسنجی‌ها به نوسان بین ۲۵-۲۶ کرسی کاهش یافته است.
از سوی دیگر با تحقق این خواسته اعتراضات هفتگی معترضان به سیاست جنگی کابینه هم به پایان رسید و اپوزیسیون نیز با چالش از دست رفتن یکی از انتقادات اساسی خود به نتانیاهو روبه‌رو شد. اما پس از آتش‌بس از یکسو اتهامات دیگر علیه نتانیاهو مطرح شده است؛ نظیر اینکه بعد از دو سال جنگ به توافق ضعیفی دست یافته و از سوی دیگر نیز این توافق را می‌توانست خیلی زودتر محقق سازد. علاوه‌براین در نظرسنجی‌های مختلف اعتبار اصلی توافق نیز به ترامپ و ارتش اسرائیل رسید و نتانیاهو یک عامل ثانویه به چشم افکار عمومی رسید.
در میان احزاب و شخصیت‌های عضو کابینه بجز جناح راست افراطی که توقف جنگ تا پیش از شکست نظامی حماس را خط قرمز خود اعلام کرده بود، همه با توافق موافقت کرده و از آن حمایت کردند و احزاب اپوزیسیون نیز توافق را امری مثبت قلمداد کردند. یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون و بنی گانتس، رهبر حزب آبی و سفید حتی اعلام کردند که برای خنثی کردن مخالفت بن گویر و اصموطریچ حاضر به ایجاد رأی حمایتی برای توافق هستند. آویگدور لیبرمن، رهبر حزب اسرائیل خانه ما نیز با حمایت از توافق آتش‌بس از ترامپ تشکر کرد و آزادی اسیران اسرائیلی را تحقق هدفی بسیار مهم دانست. یائیر گولان، رهبر حزب چپ‌گرای دموکرات‌ها نیز از این توافق حمایت کرده و مشخصاً احزاب عربی هم حامی آن بوده‌اند.
در این میان نفتالی بنت، نخست‌وزیر پیشین و اصلی‌ترین رقیب نتانیاهو در انتخابات پیش‌رو که فعلاً بخت اول نخست‌وزیری آینده اسرائیل به حساب می‌آید رویکرد محتاطانه‌تری در حمایت از توافق در پیش گرفت. بنت ضمن تأکید بر لزوم برقراری توافق آتش‌بس و آزادی اسیران، این توافق را نتیجه شکست نتانیاهو در از بین بردن حماس دانست و آن را با دارویی تلخ مقایسه کرد که یک بیمار مجبور به مصرف کردن آن است.
همچنین با گذشتن زمان بیشتر از اجرای توافق و تداوم نقش‌آفرینی حماس در مناطقی که اسرائیل از آن عقب‌نشینی کرده، میزان خوش‌بینی جامعه اسرائیل به اجرا شدن اجزای مختلف این توافق نظیر خلع سلاح حماس و یا پایان یافتن تسلط این گروه بر نوار غزه کاهش یافت. به گونه‌ای که در نظرسنجی جدید موسسه دموکراسی اسرائیل کمتر از ۵۰ درصد اعلام کرده‌اند که حماس به این اقدامات تن خواهد داد.
در عین حال با پایان یافتن رسمی جنگ بار دیگر موضوع تشکیل «کمیته حقیقت‌یاب حاکمیتی شکست‌های ۷ اکتبر ۲۰۲۳» مجدداً مطرح شده است و بیش از ۶۰ درصد مشارکت کنندگان در نظرسنجی جدید معاریو خواستار تشکیل این کمیته برای رسیدگی به قصور یا تقصیر کلیه مسئولان در سطوح سیاسی، امنیتی و نظامی شدند. به نظر می‌رسد هرچه این رویداد عقب افتد بیش از پیش سیاسی خواهد شد و به یکی از دعواهای اصلی انتخاباتی پارلمانی آینده اسرائیل هم تبدیل و در رقابت‌های انتخاباتی به شدت به زیان نتانیاهو می‌شود.
فرجام سخن
در پایان می‌توان گفت واکنش جامعه صهیونیستی و افکار عمومی در اسرائیل به توافق آتش‌بس غزه و آزادی اسیران نیز همچون تهاجم علیه ایران در جنگ ۱۲ روزه، اثری موقتی به نفع نتانیاهو و حزب لیکود ایجاد کرد که برای پیروز کردن وی در انتخابات پیش‌رو کفایت نمی‌کند.
از سوی دیگر اما با دورتر شدن از برقراری آتش‌بس و عادی‌تر شدن اوضاع در سرزمین‌های اشغالی، دعواهای سیاسی شدت بیشتری پیدا خواهد کرد و در نتیجه باید منتظر دعواهای جدی‌تری بر سر ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و دیگر پرونده‌ها مانند قطرگیت، اصلاحات قضایی و پرونده‌های فساد نتانیاهو باشیم.
پایان/
نظر شما