به گزارش تحریریه، رسانه ساوت چاینا مورنینگ پست، واکنش چین به تهدیدهای آمریکا را به‌عنوان نقطه عطفی در رقابت راهبردی دو کشور بررسی کرده است.
آمریکایی‌ها باز هم شمشیر را از رو بسته‌اند؟
اوایل ژوئن، در نشست امنیتی «شانگری-لا» در سنگاپور، وزیر دفاع آمریکا، پیت هگست، چین را «تهدید فوری نظامی» خواند و گفت: «آمریکا آماده نبرد است.»
فضای جلسه برای لحظاتی در سکوت و بهت فرو رفت. آیا آمریکا واقعاً به‌دنبال جنگ است؟
پاسخ چین اما بدون هیاهو، دقیق و قاطع بود: تلویزیون ملی چین، تنها در ۱۸ ثانیه، مشخصات کلیدی موشک قاره‌پیمای دانگ‌فنگ-۵ را منتشر کرد — موشکی با قدرتی فراتر از تصور.
پیام روشن بود: «سلاح روی میز است. اگر خطا کنی، عواقبش را هم باید بپذیری.»
یک جمله از وزیر دفاع آمریکا، جرقه‌ای برای شعله‌ور شدن تنش در منطقه
نشست گفت‌وگوی امنیتی شانگری‌لا ( سنگاپور، اوایل ژوئن ۲۰۲۵)، یکی از مهم‌ترین مجامع دفاعی در حوزه آسیا-اقیانوسیه است. اما در این دور از نشست، وزیر دفاع ایالات متحده، پیت هگست، دیپلماسی را کنار گذاشت و مستقیماً به مواضع تهاجمی روی آورد.
او در سخنرانی خود، چین را «بزرگ‌ترین تهدید برای امنیت منطقه» خواند، مستقیماً از تایوان نام برد و هشدار داد که «تهدید، کاملاً فوری و نزدیک است». در ادامه، به موضوعات حساس دیگری همچون دریای جنوبی چین و حتی کانال پاناما نیز پرداخت و به‌صراحت چین را به‌عنوان عامل بی‌ثباتی در عرصه جهانی معرفی کرد.
هگست البته افزود که آمریکا خواهان جنگ نیست، اما اگر سیاست بازدارندگی به نتیجه نرسد، ایالات متحده برای نبرد آماده خواهد بود.
پس از این سخنان، سکوتی سنگین سالن را فرا گرفت. فضا در بالاترین سطح رسمی، متشنج و پرتنش شده بود.
واکنش بی‌سروصدا اما سهمگین چین: ۱۸ ثانیه سکوتِ پرمعنا
دو روز بعد، چین در پاسخ به این فضاسازی نظامی، نه با سخنرانی و تهدید، بلکه با انتشار ویدیویی ۱۸ ثانیه‌ای از طریق شبکه تلویزیونی ملی (CCTV) واکنش نشان داد — واکنشی بی‌کلام اما به‌شدت گویا.
این ویدئو بدون موسیقی، بدون گزارشگر و حتی بدون جلوه‌های تصویری رایج، تنها شامل نمایش ساده اعداد و داده‌هایی بر زمینه‌ای سیاه، و تصویر موشکی ایستاده و آماده بر سکوی پرتاب بود.
موشک به نمایش درآمده، موشک قاره‌پیمای دانگ‌فنگ-۵ (DF-5) بود، از معدود سلاح‌های هسته‌ای چین که کمتر به‌صورت عمومی نمایش داده شده است. طبق داده‌های رسمی منتشر شده:
- حداکثر برد: ۱۲٬۰۰۰ کیلومتر
- دقت اصابت: حدود ۵۰۰ متر
- توان کلاهک هسته‌ای: بین ۳ تا ۴ میلیون تُن TNT معادل (مگاتن)
برای درک بهتر بزرگی این عدد، کافی است بدانیم که بمب اتمی «پسر کوچک» که در سال ۱۹۴۵ بر هیروشیما انداخته شد، تنها ۱۵ هزار تُن معادل TNT قدرت داشت. این بدان معناست که دانگ‌فنگ-۵، بیش از ۲۰۰ برابر قوی‌تر از آن بمب مرگبار است.
شاید بسیاری با شنیدن نام دانگ‌فنگ-۵ (DF-5) تصور کنند با موشکی قدیمی و متعلق به دوران گذشته مواجه‌اند — موشکی از قرن بیستم، آن هم در روزگاری که چین موشک‌های پیشرفته‌تری چون دانگ‌فنگ-۴۱ را در اختیار دارد. پس چرا دوباره به این مدل اولیه بازگشته‌اند؟
واقعیت اما چیز دیگری‌ست: دانگ‌فنگ-۵ نه تنها از رده خارج نشده، بلکه همچنان یکی از مؤلفه‌های اصلی قدرت بازدارندگی استراتژیک چین به‌شمار می‌آید.
این موشک، نخستین موشک قاره‌پیمای واقعی در زرادخانه چین است و اکنون پس از ۴۴ سال خدمت فعال، همچنان نقشی کلیدی ایفا می‌کند. هرچند که نسبت به همتایان جدید خود از فناوری قدیمی‌تری بهره می‌برد، اما نباید عمر بالای آن را با بی‌ارزشی اشتباه گرفت. نقطه قوت این موشک، در قدرت تخریب یا سرعت آماده‌سازی آن نیست؛ بلکه در حضور مداوم، قابلیت اطمینان بالا و نقش بازدارنده حیاتی آن نهفته است.
دانگ‌فنگ-۵ از سوخت مایع بهره می‌برد، که زمان آماده‌سازی آن را افزایش می‌دهد. اما در مقابل، ظرفیت حمل آن بسیار بالاست و از قدرت تخریبی فوق‌العاده‌ای برخوردار است. این موشک‌ها به‌صورت پایدار در سیلوهای زیرزمینی تقویت‌شده مستقر شده‌اند و ستون اصلی توانایی «حمله دوم هسته‌ای» چین محسوب می‌شوند — همان پاسخی که می‌تواند در صورت حمله اولیه دشمن، ویرانگر و قاطع باشد.
این موشک ممکن است پیشرفته‌ترین مدل چین نباشد، اما از مطمئن‌ترین‌هاست؛ شاید جدیدترین نباشد، اما پایدارترین و قابل‌اتکاترین است.
جایگاه منحصربه‌فرد دانگ‌فنگ-۵ در ساختار موشکی چین
برای درک کامل نقش دانگ‌فنگ-۵، باید آن را در چارچوب کلان‌تر سیستم موشکی چین، یعنی مجموعه سری موشک‌های «دانگ‌فنگ» بررسی کرد.
این مجموعه، از بردهای کوتاه و تاکتیکی گرفته تا بردهای بلند و راهبردی، یک سامانه کامل و لایه‌به‌لایه از توان موشکی را تشکیل داده است.
- دانگ‌فنگ-۱ سرآغاز این مسیر بود.
- دانگ‌فنگ-۱۱ برای نبردهای نزدیک کاربرد دارد.
- دانگ‌فنگ-۲۱C با قابلیت تحرک و دقت بالا، در میانه میدان می‌درخشد.
- و دانگ‌فنگ-۴۱ مسئول پوشش اهداف بسیار دوردست است.
دانگ‌فنگ-۴۱
اما دانگ‌فنگ-۵ جایگاهی منحصربه‌فرد دارد. این موشک در مرکز ثقل توان راهبردی چین قرار دارد و نقشی محوری ایفا می‌کند؛ به‌عبارتی، حلقه اتصال میان اجزای مختلف این معماری موشکی است. نه از رده خارج شده، نه به حاشیه رانده شده، بلکه همچنان یکی از ستون‌های اصلی بازدارندگی هسته‌ای چین محسوب می‌شود.
در یک جمله:
دانگ‌فنگ-۵، موشکی نیست که شلیک اول را انجام دهد، اما اگر زمانش فرا برسد، ضربه‌ای فراموش‌نشدنی وارد خواهد کرد.
سخنان وزیر دفاع چین؛ همزمان با نمایش قدرت
در همین اثنا، دونگ جون، وزیر دفاع جمهوری خلق چین نیز در چندین موضع‌گیری عمومی، با لحنی محکم اما سنجیده، پیام کشورش را به وضوح بیان کرد.
او بدون آنکه مستقیماً ایالات متحده را نام ببرد، هشدار داد: «هرگونه اقدام که منافع حیاتی چین را هدف قرار دهد، با پاسخ قاطع و بی‌درنگ مواجه خواهد شد.»
وی همچنین تأکید کرد که امنیت منطقه‌ای باید توسط کشورهای منطقه حفظ و مدیریت شود، نه آنکه نیروهای فرامنطقه‌ای با دخالت و نفوذ، ابتکار عمل را از دست ملت‌ها خارج کنند.
در ظاهر، این اظهارات شاید شبیه به یک موضع‌گیری دیپلماتیک رایج به‌نظر برسد، اما اگر آن را در کنار نمایش نمادین موشک دانگ‌فنگ-۵ در نظر بگیریم، معنا و پیام آن بسیار عمیق‌تر می‌شود.
در واقع، چین به‌شیوه‌ای هم‌افزا و هدفمند، اصل و ابزار را همزمان به نمایش گذاشت:
از یک‌سو اصول و خطوط قرمز را با صراحت دیپلماتیک بیان کرد، و از سوی دیگر، توانمندی راهبردی خود را بدون نیاز به تهدید یا شعار، به نمایش گذاشت.
سخن و قدرت، توأمان به کار گرفته شدند.
این یک هشدار توخالی نبود؛ بلکه پیامی روشن بود:
«اینجا مرز ماست؛ از آن عبور نکنید.»
جنگ اطلاعات نامتقارن؛ پاسخ خونسرد، اما حساب‌شده چین
در حالی که ایالات متحده همواره به اجرای نمایش‌های پرهیاهو علاقه دارد — از رزمایش‌های مشترک گرفته تا فروش تسلیحات و صدور بیانیه‌های چندجانبه — چین این‌بار رویکردی متفاوت و حساب‌شده را در پیش گرفت.
پاسخ چین تنها ۱۸ ثانیه بود. نه توضیحی، نه تهدیدی، نه فریادی. فقط نمایش ابزار.
این شیوه، یک استراتژی جنگ اطلاعاتی نامتقارن را به نمایش گذاشت.
در برابر سخنرانی روی سن، آماده‌سازی در سکوت؛
در برابر هیاهوی دیپلماتیک، نمایش داده و قدرت واقعی؛
در برابر گردآوری متحدان، یادآوری توانایی‌های راهبردی بومی.
نه برای خودنمایی، بلکه برای انتقال پیام. نه برای تهدید، بلکه برای هشدار دادن.
هشدار به حریف که مبادا دچار سوءمحاسبه شود و فکر کند می‌تواند نبض تحولات را به‌تنهایی در دست بگیرد. چین با این پاسخ، نشان داد که بازیگر خاموش نیست — بلکه بازیگری است که در سکوت، معادله را بازنویسی می‌کند.
سیاست هسته‌ای چین همواره روشن و شفاف بوده است: «عدم استفاده نخست از سلاح هسته‌ای».
نمایش اخیر موشک قاره‌پیمای دانگ‌فنگ-۵ نیز دقیقاً در همین راستا صورت گرفت — نه برای تهدید، بلکه به عنوان بخشی از شفاف‌سازی راهبردی و مهم‌تر از آن، ترسیم مرزهای روشن در میدان رقابت ژئوپلیتیک.
پایان/
نظر شما