به گزارش تحریریه، «نشنال اینترست» نوشت، دولت نخست ترامپ تحریم‌های اقتصادی را به طور یک‌جانبه علیه ایران بازگرداند. اما برای احیای تحریم‌های بین‌المللی کلیدی و تحریم‌های هسته‌ای سازمان ملل، این اروپاست که قدرت را در اختیار دارد. محدودیت‌های به‌جای مانده از توافق قدیمی ایران [برجام] به زودی منقضی خواهند شد. غروب برجام در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (26 مهر) فرا می‌رسد که در توافق «روز فسخ» توصیف شده است.

اگر این روز بدون اقدامی از سوی غرب فرا برسد، احتمال طرح مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه برنامه هسته‌ای تسلیحاتی و موشکی ایران به طور دائمی منقضی خواهد شد و شورای امنیت به‌طور رسمی پرونده هسته‌ای ایران را خواهد بست. نباید اجازه داد چنین چیزی رخ دهد.

خوشبختانه، توافق ایران مکانیزمی به نامه اسنپ‌بک دارد که اجازه می‌دهد شرکت‌کنندگان در توافق به‌طور یکجانبه و دائمی همه تحریم‌های علیه ایران را به وضعیت گذشته و قوی‌تر از پیشا۲۰۱۵ بازگردانند. از زمانی که آمریکا از این توافق در سال ۲۰۱۸ خارج شد، دولت ترامپ مسؤلیت اجرای اسنپ‌بک را به دیگر شرکای غربی برجام یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان محول کرده است.

اسنپ‌بک به همراه تمامی تحریم‌های سازمان ملل در ۱۸ اکتبر منقضی خواهد شد اما غرب تا این زمان وقت ندارد. هنگامی که فرایند اسنپ‌بک آغاز گردد، به طور رسمی ۳۰ روز طول می‌کشد تا تحریم‌ها بازگردند. در این بازه زمانی فرآیند بوروکراتیک و مباحثات در شورای امنیت می‌تواند گسترش یابند. چنین چیزی مهلت [استفاده از اسنپ‌بک] را به ۱۰ سپتامبر کاهش می‌دهد.

اسنپ‌بک با خطر جدی‌تری نیز در شورای امنیت به دلیل ریاست دوره‌ای آن مواجه است. هر ماه، یک عضو جدید شورا کنترل فرآیندهای اداری از جمله اجرای حیاتی و مهم اسنپ‌بک را بر عهده می‌گیرد. روسیه ریاست شورای امنیت را در ماه اکتبر به دست می‌گیرد و مایل خواهد بود که فرآیند اسنپ‌بک را که باید در سپتامبر آغاز شود متوقف یا تضعیف کند. در همین حال، پاکستان ریاست شورا را در ماه جولای بر عهده می‌گیرد و ممکن است قانع شود که درخواست‌های تهران و مسکو را انجام دهد.

عبور موفق اروپا از تقویم شورای امنیت نوک کوه یخ است. بخش دشوار برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل پس از احیا و اعمال آن‌ها قرار دارد. رژیم تحریم‌های سازمان ملل پیش از ۲۰۱۵ متکی بر یک هیئت هشت‌نفره بود تا بر پیشرفت، نظارت و پیش‌برد اجرای تحریم‌ها نظارت کند.

با این حال، طبق چارچوب سازمان بودجه هیئت و آئین‌نامه آن نیازمند تجدید سالانه هستند. روسیه این مشکل را یکبار در سال گذشته ایجاد کرده بود و [طرح] گسترش هیئت مشابهی از متخصصین را برای تحریم علیه کره شمالی وتو کرده بود. مسکو تقریباً مطمئن است که از قدرت وتوی خود دوباره استفاده کند تا احیای عملی تحریم‌ها را متوقف گرداند و غرب چندان کاری برای جلوگیری از روسیه نمی‌تواند انجام دهد. ایالات متحده و اروپا از همین الآن باید برای این مسئله آماده شوند.

در غیاب اجرای تحریم‌ها توسط سازمان ملل متحد، غرب باید فوراً اقدام به تشکیل ائتلافی چندملیتی از کشورهای هم‌فکر کند که علاقه‌مند به اجرای تحریم‌هایی هستند که سازمان ملل از اجرای آن‌ها خودداری می‌کند. این ائتلاف باید اطلاعات مربوط به تلاش‌های تهران برای دور زدن تحریم‌ها را با کشورهای عضو سازمان ملل که تمایل دارند، به اشتراک بگذارد و با استفاده از صدای جمعی خود، فشار بر همه کشورها را برای پایبندی به تحریم‌های تجدید شده، افزایش دهد.

تحریم‌های سازمان ملل هرگز نباید در وهله اول برداشته می‌شدند، چنانکه تهران نیز در پاسخ، جامعه جهانی را با یک دهه تروریسم و اخاذی هسته‌ای پاداش داد. رهبران اروپایی برای مدت زیادی در برابر این رفتار مماشات کردند و اکنون زمان بسیار اندکی برای اصلاح این وضعیت باقی مانده است. با این حال، آن‌ها فرصت مهمی برای همکاری با دولت ترامپ دارند تا نشان دهند می‌توانند شرکای قدرتمندی در مقابله با تهدیدات مشترک باشند. اگر فعال‌سازی مجدد تحریم‌ها و اقدامات اجرایی پس از آن به شکل صحیحی انجام شود، این می‌تواند نقطه عطفی برای ایجاد رابطه‌ای سازنده‌تر میان دو سوی اقیانوس اطلس در مقابله با تهدیدات خاورمیانه باشد.

منبع: اندیشکده تهران

پایان/