به گزارش تحریریه، در بحبوحه جنگ در اوکراین و فشارهای اقتصادی و سیاسی شدید بر روسیه، نشست آتی روسای جمهور روسیه و آمریکا در آلاسکا اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ در حالی قرار است روز جمعه دیدار کنند که محور اصلی مذاکرات، معامله سرزمینی اوکراین و تلاش برای پایان‌دادن به جنگ است.
نشست در آلاسکا، نخستین دیدار رسمی پوتین با یک رئیس‌جمهور آمریکا پس از نزدیک به دو دهه است. این دیدار پس از فشارهای ترامپ برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه روسیه و تلاش واشنگتن برای حمایت از اوکراین شکل گرفته است. با این حال، تحلیلگران هشدار می‌دهند که این مذاکرات پیچیده و رسیدن به صلح واقعی تنها از موضع قدرت ممکن است.
روزنامه «فایننشال‌تایمز» در گزارشی در این باره نوشت که آلاسکا، محل برگزاری نشست، نمادی از دیدگاه روسیه نسبت به جهان است؛ از یک طرف فروش این منطقه در قرن نوزدهم توسط روسیه به آمریکا و از سوی دیگر جنگ در اوکراین، نشان می‌دهد که مرزهای ملی ثابت نیستند و زمین می‌تواند به عنوان یک ابزار در دیپلماسی به کار رود.
به گفته تحلیلگران، نه توازن میدان نبرد، نه فشارهای مالی رئیس‌جمهوری روسیه را مجبور به عقب‌نشینی یا پذیرش شروط نامطلوب صلح با اوکراین نمی‌کند.
هدف اصلی پوتین در نشست آلاسکا چیست؟
فایننشال‌تایمز گزارش داد که تمرکز پوتین بیشتر بر حفظ کانال ارتباطی با ترامپ است تا نارضایتی رئیس‌جمهوری آمریکا از روسیه به هزینه‌ای برای این کشور تبدیل شود.
الکساندرا پروکوپنکو تحلیلگر «مرکز کارنگی روسیه و اوراسیا» گفت که «پوتین در حال حاضر هیچ انگیزه‌ای برای پایان دادن به جنگ ندارد. آنچه برای او اهمیت دارد، حفظ توجه ترامپ است.»
همچنین آلونا گتمانچوک، رئیس تازه منصوب ماموریت اوکراین در ناتو مدعی شد که پوتین به دنبال سه هدف است: «خروج از انزوا، جلوگیری از تحریم‌های بیشتر و استفاده از عزم ترامپ برای پایان جنگ به منظور حل مسائل به شیوه دیپلماتیک برای اهدافی که او نتوانست از طریق نظامی به آن برسد.»
از سوی دیگر رئیس‌جمهوری آمریکا که وعده پایان سریع جنگ را داده بود، اخیراً نشان داده است که از پوتین و سیاست‌هایش ناامید شده است اما هنوز هم به دنبال حفظ این رابطه است.
ترامپ برای اولین بار پس از به‌دست گرفتن قدرت، شروع به صدور مجوز برای انتقال قابل‌توجه تسلیحات به کی‌یف کرده و هند را به دلیل خرید نفت روسیه تهدید به اعمال تعرفه‌های تجاری کرده است.
فشار نظامی روسیه و پیشروی‌ها
این هیاهوی دیپلماتیک در حالی شکل می‌گیرد که نیروهای اوکراینی در شرق با فشار فزاینده‌ای مواجه هستند و ارتش روسیه اکنون در تلاش است چندین شهر که به عنوان پایگاه‌های استراتژیک برای مدافعان اوکراینی عمل کرده‌اند را محاصره کند.
طبق گزارش‌ها، روسیه در ماه‌های اخیر موفق شده است مناطق مهمی را در شرق اوکراین تحت کنترل بگیرد و با فشار به شهرهای کلیدی، قصد محاصره آنها را دارد.
«دیپ‌استیت»، یک گروه نظارت بر جنگ که با وزارت دفاع اوکراین ارتباط دارد، روز یکشنبه گزارش داد که نیروهای روس موفق شده‌اند در منطقه‌ای نزدیک شهر «پوکروفسک» حدود ۷ کیلومتر پیشروی کنند؛ شهری که نیروهای روس طی یک سال گذشته تلاش کرده‌اند آن را محاصره کنند.
نشست آلاسکا؛ محصول شرایط پیچیده دو طرف
نشست آلاسکا در غیاب «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین برگزار می‌شود؛ غیبتی که به‌عنوان یک امتیاز سیاسی مهم برای «ولادیمیر پوتین» ارزیابی می‌شود، زیرا مسکو بدون ارائه امتیازات قابل‌توجه درباره اهداف جنگ خود، موفق شده است میز مذاکره را بدون حضور نمایندگان اوکراین در اختیار گیردسم گرین، استاد سیاست روسیه در دانشگاه «کینگز کالج لندن» گفت که این نشست نتیجه شرایطی است که هر دو طرف خود را در آن گرفتار کرده‌اند؛ پوتین نمی‌خواست تحت فشار ترامپ تسلیم شود و رئیس‌جمهوری آمریکا نیز از اعمال تحریم‌های بی‌اثر و «دوباره ضعیف به نظر رسیدن» نگران است. از این منظر، پذیرش دیدار در آمریکا برای پوتین یک پیروزی دیپلماتیک محسوب می‌شود.
نشست آلاسکا بدون حضور ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین برگزار می‌شود که این موضوع به عنوان یک امتیاز سیاسی بزرگ برای پوتین تلقی می‌شود؛ چرا که روسیه بدون دادن امتیازات بزرگ درباره اهداف جنگ خود، توانسته است میز مذاکره را بدون حضور اوکراینی‌ها در اختیار بگیرد.
به گفته آندری کوزیروف، وزیر امور خارجه سابق روسیه، این موضوع تاکید می‌کند که خود این دیدار «یک دستاورد سیاسی برای پوتین» خواهد بود.
محورهای اصلی مذاکرات؛ واگذاری سرزمین‌ها و تضمین‌های امنیتی
مسئله واگذاری‌های سرزمینی محور اصلی نشست آلاسکا است. طبق گزارش فایننشال‌تایمز، پوتین شروطی دارد که شامل عقب‌نشینی کامل نیروهای اوکراینی از مناطقی است که روسیه بخشی از آنها را تحت کنترل دارد. همچنین کی‌یف به‌طور رسمی از عضویت در ناتو صرف نظر کند.
از سوی دیگر، همزمان با اینکه کاخ سفید اعلام کرد که در این نشست بحث‌هایی درباره واگذاری سرزمین‌ها مطرح خواهد شد، رئیس‌جمهوری آمریکا گفت که «شما به سرزمینی نگاه می‌کنید که سه سال و نیم بر سر آن جنگ بوده و تعداد زیادی روس و شمار زیادی اوکراینی کشته شده‌اند. در واقع قصد داریم بخشی از آن را پس بگیریم و بخشی را هم مبادله کنیم.»
نشست آلاسکا که با هدف پیشبرد روند صلح برگزار می‌شود، فرصتی تعیین‌کننده برای سنجش توان دیپلماسی آمریکا در مهار یکی از طولانی‌ترین و پرهزینه‌ترین بحران‌های قاره اروپا به شمار می‌رود
در همین حال، «واشنگتن‌پست» در گزارشی نوشت که زمان آن رسیده که درباره واگذاری‌های سرزمینی گفت‌وگو شود، اما اوکراین هم به تضمین‌های امنیتی نیاز دارد. تضمین‌های امنیتی برای کی‌یف بخش مهمی از مذاکرات است. هرچند عضویت اوکراین در ناتو حداقل تا زمان حضور ترامپ و معاونش در قدرت منتفی است، اما حمایت نظامی گسترده غرب از اوکراین برای مقابله با حملات آینده روسیه حیاتی تلقی می‌شود.
این روزنامه افزود که در نشست آلاسکا پوتین درخواست می‌کند که اوکراین از بخش‌هایی از «دونتسک» که هنوز در اختیار دارد، یک‌جانبه عقب‌نشینی کند و در برابر آن آتش‌بس برقرار شود.
نشست آلاسکا که با هدف پیشبرد روند صلح برگزار می‌شود، فرصتی تعیین‌کننده برای سنجش توان دیپلماسی آمریکا در مهار یکی از طولانی‌ترین و پرهزینه‌ترین بحران‌های قاره اروپا به شمار می‌رود. این رویداد می‌تواند نقش واشنگتن را در شکل‌دهی به آینده امنیت قاره سبز بازتعریف کنداین در حالی است که براساس نظرسنجی‌ها، اکثر مردم اوکراین با واگذاری کامل مناطق شرقی و جنوبی این کشور مخالفت دارند، اما نسبت قابل‌توجهی موافق توقف جنگ و حمایت از تضمین‌های امنیتی هستند.
با این وجود، این نشست در حالی برگزار می‌شود که دو طرف از مواضع خود کوتاه نیامده‌اند و اوکراین هنوز بر حفظ تمامیت ارضی‌اش تاکید دارد. موفقیت این مذاکرات مستلزم رویکردی واقع‌بینانه، توجه به خواسته‌های دو طرف و حمایت بین‌المللی قوی است.
مذاکرات آلاسکا با محوریت صلح روسیه و اوکراین، آزمونی سرنوشت‌ساز برای نقش‌آفرینی آمریکا در پایان یکی از بزرگترین بحران‌های دهه اخیر در اروپا است. این رویداد می‌تواند نقش واشنگتن را در شکل‌دهی به آینده امنیت قاره سبز بازتعریف کند.
دونالد ترامپ اعلام کرده است که روز جمعه آینده (۱۵ اوت ۲۰۲۵) در ایالت آلاسکا با ولادیمیر پوتین دیدار خواهد کرد. این نخستین دیدار رسمی دو طرف پس از بازگشت مجدد ترامپ به قدرت در سال جاری میلادی به شمار می‌رود و می‌تواند به‌عنوان نقطه عطفی در مسیر بحران اوکراین تلقی شود. رئیس‌جمهوری آمریکا در شبکه اجتماعی خود، «تروث سوشال»، این دیدار را «بسیار مورد انتظار» خواند و وعده داد که جزئیات بیشتری به‌زودی اعلام خواهد شد.
این درحالی است که استیو ویتکاف فرستاده ویژه رئیس جمهوری آمریکا چهارشنبه هفته گذشته در پنجمین سفر خود به روسیه با رئیس‌جمهوری این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.
این دیدار در شرایطی انجام گرفت که ۱۴ ژوئیه (۲۳ تیر)، ترامپ مهلت ۵۰ روزه برای توافق در مورد حل مناقشه اوکراین را اعلام کرد و افزود که اگر توافقی حاصل نشود، او ۱۰۰درصد تعرفه بر مسکو و شرکای تجاری آن اعمال خواهد کرد.
همچنین، رئیس‌جمهوری آمریکا در پاسخ به گزارش های مطرح‌شده مبنی بر شرط گذاشتن برای دیدار با پوتین، تاکید کرد که چنین شرطی وجود ندارد. پیش‌تر نیویورک پست از قول مقامات کاخ سفید اعلام کرده بود که ترامپ خواستار دیدار مقدماتی میان پوتین و زلنسکی شده است. اما ترامپ به‌روشنی گفت: «خیر، پوتین این کار را نمی‌کند. آنها مایل به دیدار با من هستند و من برای توقف کشتار هر کاری از دستم بربیاید انجام خواهم داد.»
منبع: ایرنا
پایان/
نظر شما