به گزارش تحریریه، رسانه خصوصی توتیاو، متعلق به شرکت فناوری بایت‌دنس چین در مقاله‌ای با عنوان «هند به دنبال تصاحب جایگاه جهانی چین با تأمین کالا برای آمریکا» چنین نوشت:

تلاش هند برای جلوگیری از تعرفه ۲۶ درصدی آمریکا
به گفته‌ی رویترز، در تاریخ ۲۸ آوریل، وزیر خزانه‌داری آمریکا، اسکات بسنت، اعلام کرد که بسیاری از شرکای تجاری بزرگ آمریکا پیشنهادهایی «بسیار خوب» برای جلوگیری از اعمال تعرفه ارائه داده‌اند و هند احتمالاً یکی از اولین کشورهایی‌ست که این توافق را امضا می‌کند. رئیس‌جمهور ترامپ شخصاً در تنظیم این توافق‌ها برای ۱۵ تا ۱۸ کشور مهم نقش مستقیم داشته و تلاش دارد توافق‌ها هر چه سریع‌تر نهایی شوند. بسنت همچنین اشاره کرده است ژاپن نیز مذاکرات اساسی انجام داده است و سایر شرکای تجاری آسیایی نیز در حال مذاکره هستند.

در تاریخ ۲۹ آوریل، خبرگزاری رویترز گزارش داد که هند در مذاکرات تجاری با آمریکا، که به‌دلیل اختلافات مربوط به تعرفه‌ها شکل گرفته‌اند، قصد دارد امتیازات قابل توجهی ارائه دهد. از جمله این امتیازات، اعطای «تجارت با شرایط ترجیحی» به آمریکا و پذیرش کاهش تعرفه‌ها در ۹۰ درصد از فهرست کالاهای مشمول تعرفه است.

این رویکرد فعالانه و همراه با انعطاف از سوی هند، با هدف جلوگیری از اعمال تعرفه متقابل ۲۶ درصدی از سوی آمریکا انجام می‌گیرد. هند امیدوار است با تسریع روند مذاکرات و دستیابی به توافق، بتواند حمایت آمریکا را جلب کند.

در همان روز، دونالد ترامپ در واشنگتن اعلام کرد که مذاکرات تعرفه‌ای با هند به‌خوبی پیش می‌رود و او معتقد است دو کشور به‌زودی به توافق نهایی دست خواهند یافت.

تصمیم عجیب هند در اوج تنش تجاری آمریکا و چین

تصمیم هند برای شتاب در امضای توافق تجاری با آمریکا، در مقطعی که بسیاری از کشورها ترجیح داده‌اند محتاطانه عمل کنند، بسیار سؤال‌برانگیز است. از ۲ آوریل، ایالات متحده با اعمال موج جدیدی از تعرفه‌ها کشورهای زیادی را تحت فشار گذاشت. کشورهایی چون ویتنام، کامبوج، استرالیا، بریتانیا و بسیاری از کشورهای اروپایی در برابر این فشارها تسلیم شدند. اما چین نه‌تنها تسلیم نشد، بلکه با اقدامات تلافی‌جویانه پاسخ داد.

تنش‌های متقابل تجاری میان آمریکا و چین به‌سرعت افزایش یافت تا جایی که در تاریخ ۹ آوریل، چین تعرفه بر کالاهای آمریکایی را به ۱۲۵٪ رساند و اعلام کرد دیگر به سیاست‌های تعرفه‌ای واشنگتن توجهی نخواهد کرد. چین نیز عملاً آمریکا را نادیده گرفت و در حدود ۲۰ روز بعد، اقدامات جالبی از سوی آمریکا دیده شد: انتشار بی‌سر و صدای فهرست کالاهای معاف از تعرفه، اعلام احتمال تعلیق موقت تعرفه‌ها بر خودرو و قطعات آن، وعده دستیابی به توافق با چین در یک‌ماهه آینده، تشکیل کارگروهی ویژه برای رسیدگی به مسائل تعرفه‌ای با چین و حتی مطرح شدن کاهش احتمالی تعرفه‌ها به ۵۰ تا ۶۰ درصد. آمریکا حتی مدعی آغاز مذاکرات با چین شد، ادعایی که دو بار از سوی وزارت خارجه چین تکذیب شد.

این رویدادها باعث شد بسیاری از کشورها، از جمله ژاپن، بریتانیا و کشورهای اروپایی، در موضع خود تجدید نظر کنند. برخی با چین همسو شدند تا در مذاکرات با آمریکا دست برتر را پیدا کنند. هم‌زمان، چین تلاش‌هایی برای ایجاد یک نظم تجاری جهانی جدید تحت عنوان «WTO ۲.۰» بدون حضور آمریکا آغاز کرده که این روند نگرانی‌هایی جدی برای واشنگتن ایجاد کرده است.

در چنین شرایطی، اقدام عجولانه هند برای نزدیکی به آمریکا و تمایل شدید به امضای توافق، حرکتی غیرمنتظره و بحث‌برانگیز به نظر می‌رسد—گویی در لحظه‌ای که دیگران در حال تماشای افول قدرت طرف مقابل هستند، هند به استقبال او رفته و تسلیم شده است. اما دلیل این اقدام چیست؟ اظهارات برخی مقام‌های هندی نشان می‌دهد هدف اصلی هند، جایگزینی چین به‌عنوان تأمین‌کننده اصلی آمریکا در حوزه‌هایی‌ست که چین به‌دلیل تعرفه‌ها از آن عقب‌نشینی کرده است.

تلاش نافرجام هند برای کسب رضایت آمریکا با هزینه‌ی حیثیت بین‌المللی

هند بار دیگر بر این باور قمار کرده است که آمریکا برنده‌ی منازعات کنونی خواهد بود. به‌زعم سیاست‌گذاران دهلی‌نو، چین پس از فشارهای سنگین واشنگتن، به چهره‌ای تبدیل خواهد شد که بی‌جهت با آمریکا درافتاده و در سطح جهانی به سخره گرفته می‌شود. از دیدگاه هند، مواضع سخت‌گیرانه علیه چین می‌تواند نظر مساعد ایالات متحده را جلب کند و به‌عنوان ابزاری برای کاهش اثرات تعرفه‌های تحمیلی واشنگتن عمل کند. در چارچوب راهبردی هند، هدف آن است که چین در منطقه شمال‌شرق آسیا محدود بماند و جایگاه آن در میان کشورهای جنوب جهانی به‌تدریج به هند واگذار شود.

این‌که هند موفق به کسب قراردادهای بزرگ شود یا نه، هنوز مشخص نیست، اما آن‌چه مسلم است، این رویکرد به بهبود جایگاه جهانی هند منجر نخواهد شد.

جنگ تعرفه‌ای اخیر، دو واقعیت مهم را برای جهانیان آشکار کرد. نخست، آن‌که بسیاری از کشورها از سبک سیاست‌ورزی رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، که با گفتار بی‌پروایانه، رفتارهای پرخاشگرانه، تهدیدهای بی‌وقفه، و تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده و خودبزرگ‌بینانه همراه است، دچار شوک شدند. اینکه قدرتمندترین کشور جهان، رهبری با چنین ویژگی‌هایی داشته باشد، برای بسیاری حیرت‌انگیز بود.

دوم، برخلاف انتظار عمومی، در حالی‌که اغلب کشورها در برابر فشارهای آمریکا سر تسلیم فرود آوردند، چین با صراحت ایستادگی کرد و در برابر تهدیدها و اقدامات اقتصادی واشنگتن، گام به گام واکنش‌هایی سنجیده و تلافی‌جویانه نشان داد. این مقاومت حساب‌شده، جامعه جهانی را متحیر کرد. در تاریخ ۲۹ آوریل، وزارت خارجه چین ویدئویی رسمی تحت عنوان «چین نه تسلیم می‌شود، نه عقب‌نشینی می‌کند» منتشر کرد؛ پیامی آشکار برای جهانیان که نشان می‌داد چین هیچ‌گونه هراسی از آمریکا ندارد.

ایستادگی چین، زمان ارزشمندی برای سایر کشورها فراهم کرد تا خود را آماده کرده و با گزینه‌های تازه‌ای برای مذاکرات تجاری با آمریکا وارد میدان شوند. این عملکرد قاطعانه، جایگاه بین‌المللی چین را به سطحی رسانده که در نیم‌قرن گذشته بی‌سابقه بوده است. بسیاری این نبرد اقتصادی را با جنگ کره در دهه ۱۹۵۰ مقایسه می‌کنند؛ زمانی که چین با ایستادگی خود، توجه جهانیان را به‌دست آورد.

در چنین بستری، تصور هند برای جایگزینی چین در سطح جهانی، بیشتر به رؤیایی دور از واقعیت می‌ماند. زیرا جاه‌طلبی‌های دیرینه هند برای تبدیل شدن به رهبر کشورهای جهان سوم، سال‌ها پیش در جریان درگیری مرزی با چین و پاسخ قاطع پکن، شکست خورد.

شکست در جنگ مرزی ۱۹۶۲: سقوط رویای هند بزرگ

در واکنش به حمله‌ی ارتش آزادی‌بخش مردم چین، ارتش هند در جنگ مرزی چین و هند در سال ۱۹۶۲ تنها در عرض یک ماه تسلیم شد! شاید تصورش سخت باشد، اما هند که سال‌ها برای آمادگی در این جبهه تلاش کرده بود، در مدت کمتر از یک ماه توسط ارتش آزادی‌بخش مردم چین، که از مسیر فلات تبت عبور کرده بود، شکست خورد. ارتش هند در این جنگ ۴۸۸۵ نفر کشته، ۳۹۶۸ نفر اسیر و لشکر هفتم خود را به‌طور کامل از دست داد. حتی فرمانده‌ی ارشد، ژنرال داویر، توسط نیروهای چینی به‌طور زنده اسیر شد.

واقعیت این است که شکست از ارتش آزادی‌بخش چین برای هند شرم‌آور نیست، زیرا حتی ارتش آمریکا در جنگ کره هم شکست خورد. اگر ارتش هند می‌توانست در برابر ارتش آزادی‌بخش چین برای مدت ۲ تا ۳ سال مقاومت کند، شاید رؤیای هند بزرگ به حقیقت می‌پیوست؛ چرا که توان نظامی ارتش هند در آن زمان تقریباً هم‌تراز با ارتش آمریکا بود.

اما در طول یک ماه جنگ مرزی، آن‌قدر اتفاقات در داخل هند رخ داد که سبب شد این شکست برای هند به یک فضاحت جهانی تبدیل شود. مقامات و تجار هندی در حال آماده‌سازی برای فرار از کشور بودند و اخبار ناامیدی و بحران در رسانه‌ها منتشر می‌شد.

دیپلمات‌های هندی از آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی درخواست مداخلات نظامی کردند و حتی امیدوار بودند که نیروهای این دو ابرقدرت وارد جنگ شوند. در آن زمان هند به عنوان پیشرو در جنبش عدم تعهد و بزرگ‌ترین قدرت غیر متعهد جهان شناخته می‌شد. اما بعد از این فاجعه، هند به یک سوژه مضحک جهانی تبدیل شد و دیگر هیچ کشوری به هند اهمیتی نمی‌داد.

جایگاه هند به عنوان یک قدرت برتر در دنیای غیرمتعهدها به شدت تضعیف شد و رؤیای جواهر لعل نهرو برای رهبری جنبش عدم تعهد به شدت آسیب دید. این شکست نه تنها در داخل هند، بلکه در سطح جهانی به یک لطیفه تبدیل شد و اعتماد به نفس ملی هند را به کلی از بین برد.

اما شگفت‌انگیزتر از همه، عقب‌نشینی ارتش چین بود. در حالی که هند به دنبال کمک از آمریکا و شوروی بود، چین تصمیم گرفت ۲۰ کیلومتر از اراضی تصرف‌شده را به هند پس دهد. این حرکت چین هند را در شوک فرو برد، زیرا نشان داد چین نه‌تنها به هند حمله نکرده، بلکه حتی از آنچه که می‌توانست تصرف کند، چشم‌پوشی کرده است.

در چنین شرایطی هند امیدوار بود تا از وضعیت پیش‌آمده برای جایگزینی چین در سطح جهانی بهره‌برداری کند، اما فراموش کرده بود که تاریخ کشورش پر از اشتباهات استراتژیک است. هند برای رهایی از این شرمساری تنها در صورتی می‌تواند موفق باشد که یک انقلاب داخلی واقعی انجام دهد و بر چین پیروز شود.

هند بر چه اساسی نتیجه گرفت چین از رقابت جهانی کنار می‌رود؟

این اولین بار نیست که هند به اشتباهات استراتژیک خود ادامه می‌دهد. در نخستین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، هند دوباره به اشتباه تصمیم گرفت که آمریکا پیروز خواهد شد. در آن زمان، ترامپ به‌طور خاص علیه صنعت تراشه و فناوری‌های پیشرفته چین اقدام کرد و اولین جنگ تجاری میان چین و آمریکا آغاز شد. وضعیت در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ برای چین بسیار دشوار بود، زیرا چین به شدت به واردات فناوری وابسته بود و این دوره آغازین برنامه «ساخت چین ۲۰۲۵» بود.

در آن دوران، هند به اشتباه این‌طور ارزیابی کرد که چین با شکست در این جنگ تجاری از عرصه رقابت جهانی کنار خواهد رفت و این امکان را برای هند فراهم می‌کند که جایگزین چین شود و تولیدات خود را به‌جای چین به آمریکا عرضه کند. اما همان‌طور که دیدیم، چین توانست از این بحران عبور کند و هند در نهایت در این محاسبات اشتباه کرد.

چین با عزم راسخ در حال مبارزه با آمریکا است. در یک سو، چین تمام تلاش خود را برای تقویت صنعت تراشه و فناوری‌های پیشرفته به کار گرفته است و در سوی دیگر، آمریکا پس از کسب موفقیت‌های اولیه، تحریم‌ها را به تدریج افزایش داده است. در این شرایط، در حالی که چین در حال مبارزه با آمریکا است، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، که خود را انتخاب شده برای رهبری هند در دنیای جدید می‌داند، به میدان آمده است.

همه می‌دانند که از زمان ترامپ، آمریکا تحریم‌های شدیدی را علیه چین وضع کرده و این روند در دوران بایدن ادامه پیدا کرده است. با این حال، چین موفق شده است از این فشارها عبور کند و صنعت تراشه خود را به صورت مستقل و با موفقیت در مقیاس جهانی گسترش دهد. هدف چین در برنامه «ساخت چین ۲۰۲۵» در زمینه تولید فناوری پیشرفته، بیش از ۹۰ درصد محقق شده است. در این میان، هند که امید زیادی به شکست چین در این مسیر داشت، حالا با شکست کامل مواجه شده است.

از آنجایی که هند در طول هشت سال گذشته تحت فشارهای تحریمی آمریکا و با امید به شکست چین در این نبرد اقتصادی زندگی کرده، در نهایت در دوران بایدن، هند دچار سردرگمی شد. برنامه‌های آمریکا برای تضعیف چین در زمینه تولید فناوری و تأثیرات امنیتی پیرامون چین، به طور کامل شکست خورد. در نتیجه، هند اکنون ناچار است با یک چین قدرتمند روبرو شود و به طور علنی خواستار صلح و همکاری با چین شود، چرا که نمی‌تواند بدون حمایت آمریکا در برابر چین بایستد.

اما حالا ترامپ دوباره به صحنه آمده است و جنگ تجاری با چین را دوباره به راه انداخته است. هند فکر می‌کند این بار می‌تواند از این شرایط بهره‌برداری کند و دوباره به ایالات متحده دل ببندد و امیدوار است که چین شکست بخورد.

اما آیا هند در این مسیر موفق خواهد شد؟

پاسخ به این سوال منفی است. چین قدرت این را دارد که صنعت هند را نابود کند. حتی اگر چین در این رقابت اقتصادی شکست بخورد، هند نمی‌تواند چیزی از این وضعیت به دست آورد. چرا که بسیاری از صنایع هند نیازمند همکاری با چین هستند. در این شرایط، حتی اگر چین شکست بخورد، هند نمی‌تواند به سادگی از این فرصت استفاده کند. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که ایالات متحده هم نگاه بیشتری به هند دارد و شاید به جای اینکه به هند اجازه دهد از این موقعیت بهره‌برداری کند، ترجیح دهد هند را به عنوان جانشین ژاپن در برخی حوزه‌ها در نظر بگیرد.

در نتیجه، هند همچنان در تلاش است تا از تغییرات جهانی بهره‌برداری کند، اما با توجه به توانایی‌های چین و جهت‌گیری‌های آمریکا، بعید است که هند بتواند جایگاهی که می‌خواهد را در عرصه جهانی به دست آورد.

چرا هند در تلاش است تا اولین کشوری باشد که با آمریکا توافق می‌کند؟

هند به شدت تحت تأثیر منافع اقتصادی و فشارهای بین‌المللی قرار گرفته است و در تلاش است تا سریعاً وارد مذاکرات با آمریکا شود، اما نکته‌ای که در این میان نادیده گرفته شده، عدم درک هند از دلایل واقعی اجتناب چین از مذاکره با ایالات متحده است. چین به دلایل مشخص از گفتگو با آمریکا پرهیز می‌کند. ترامپ به عنوان یک شخصیت غیرقابل پیش‌بینی و تغییرپذیر، همواره سعی کرده تا طرف مقابل را در مذاکرات به ضرر خود به توافق برساند، به‌طوری‌که هرکسی که زودتر وارد مذاکره شود، در نهایت آسیب خواهد دید. بنابراین، هند با عجله به دنبال توافق با آمریکا است، اما در واقع در حال به دام افتادن در دامی است که ترامپ برای آن آماده کرده است.

جنگ تجاری اخیر آمریکا با چین، بیش از هر چیز، هدفی اقتصادی دارد. آمریکا در تلاش است تا با استفاده از این جنگ تجاری منابع مالی لازم برای پرداخت بهره بدهی‌های خود را تأمین کند. اتحادیه اروپا که در حال حاضر درگیر بحران‌های ناشی از جنگ روسیه و اوکراین است، دیگر قادر به کمک به ایالات متحده نخواهد بود و به همین دلیل، آمریکا به دنبال پیدا کردن منابع جدید برای تأمین مالی است. در این میان، هند که در تلاش است تا از این وضعیت به نفع خود بهره‌برداری کند، به سرعت قصد دارد تا اولین کشوری باشد که توافقی با آمریکا امضا می‌کند.

ترامپ در این شرایط، با توجه به فشارهای داخلی و نیازهای اقتصادی آمریکا، به راحتی از این فرصت نخواهد گذشت و هند ممکن است به‌طور ناآگاهانه در تله‌ اقتصادی آمریکا گرفتار شود.

ترامپ اگر از هند بهره‌برداری اقتصادی نکند، دیگر ترامپ نیست!

هند اگر گمان کند که می‌تواند با آمریکا وارد مذاکره‌ای با شرایط برابر شود، باید بدانید که این امکان تقریباً غیرممکن است. ایالات متحده به‌شدت نیازمند آن است که هند در منطقه آسیای جنوبی به عنوان یک نیروی بازدارنده در برابر چین عمل کند. از این رو، آمریکا بسیاری از موانع تجاری مانند مقررات زیست‌محیطی و محدودیت‌های کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را به حالت تعلیق درآورده است. در صورتی که آمریکا بخواهد تعرفه‌های بیشتری بر هند وضع کرده و موانع تجاری دیگری ایجاد کند، هند حتی فرصت مذاکره را از دست خواهد داد و ممکن است فرصتی برای تسلیم شدن هم نداشته باشد.

آیا آمریکا قادر به مقابله با هند نخواهد بود؟ پاسخ به این سوال منفی است. هند به نوعی در دایره نفوذ و کنترل آمریکا قرار دارد و ایالات متحده به‌شدت از منابع و موقعیت اقتصادی هند بهره‌برداری می‌کند. در این میان، هند نیز به سود اقتصادی حاصل از این همکاری‌ها امید بسته است. این توافق برای هر دو طرف سودمند به نظر می‌رسد، اما چین در این وضعیت به‌شدت نگران است و به سودجویی هند در روابط بین‌المللی انتقاد دارد. هند که به دلیل دیدگاه‌های سیاسی کوتاه‌مدت خود شهرت دارد، در چشم چین کشوری قابل اعتماد محسوب نمی‌شود و چین به این رویکرد آن کشور به شدت معترض است.

راه‌های مقابله چین با هند: صنعت داروسازی و بازار مالی در تیررس

هند با مشکلات زیادی مواجه است و چین می‌تواند به راحتی فشارهای لازم را بر این کشور وارد کند.

یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای چین، هدف قرار دادن صنعت داروسازی هند است که بیش از ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد. هند در تولید داروهای ژنریک و عمومی پیشتاز جهانی است، اما این به دلیل برتری تکنولوژیک هند نیست، بلکه ناشی از بی‌توجهی به حقوق پتنت دارویی است. در صورتی که چین بخواهد دست به اقدامات تلافی‌جویانه بزند، صنایع دارویی جهانی به‌شدت آسیب خواهند دید. اگرچه داروهای هند در سطح بین‌المللی شناخته‌شده‌اند، اما بیش از ۷۰ درصد از مواد فعال دارویی (API) که در تولید داروهای هند استفاده می‌شود از چین تأمین می‌شود. در صورت قطع واردات این مواد از چین، صنعت داروسازی هند به سرعت دچار بحران خواهد شد.

مسئله دیگری که می‌تواند فشار زیادی بر هند وارد کند، بازار مالی این کشور است. اگر به‌طور ناگهانی سرمایه‌گذاران از هنگ‌کنگ یا سنگاپور اقدام به فروش گسترده سهام یا اوراق قرضه هند کنند، بازار مالی هند دچار نوسانات شدید خواهد شد. این امر می‌تواند منجر به فروش‌های بیشتر از سوی سرمایه‌گذاران دلاری شود و به این ترتیب آسیب بزرگی به بازار مالی هند وارد کند و رکود اقتصادی جدی در این کشور ایجاد کند.

به علاوه، هند با مشکل اساسی در تأمین تجهیزات صنعتی روبرو است. بسیاری از تجهیزات در صنایع نساجی، ماشین‌آلات سبک و سنگین هند از چین وارد می‌شود. در صورتی که چین تأمین این کالاها را قطع کند یا خدمات پس از فروش را متوقف کند، صنایع تولیدی هند نه تنها قادر به ارتقاء و نوسازی نخواهند بود، بلکه ممکن است به طور کلی در معرض خطر تعطیلی قرار گیرند.

نتیجه گیری

در شرایط کنونی که هند بین دو قدرت بزرگ جهانی، چین و آمریکا، گرفتار شده است، بهترین راه برای هند این است که از هرگونه تعهد یک‌جانبه پرهیز کرده و در این بازی ژئوپولیتیک به‌طور هوشمندانه از هر دو طرف بهره ببرد. با این حال، تصمیم اخیر هند برای حمایت از سیاست‌های ترامپ و ایستادن در کنار آمریکا، ریسک بزرگی به همراه دارد. ترامپ که به تغییر سریع سیاست‌ها و رویکردهای خود شناخته شده است، به احتمال زیاد هند را در معرض فشارهای دوگانه چین و آمریکا قرار خواهد داد.

پایان/