به گزارش تحریریه، روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» آورده است: در اوایل سال ۲۰۲۳، رضا پهلوی، پسر آخرین شاه ایران که در انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ سرنگون شد، برای نخستین بار به‌صورت رسمی به اسرائیل سفر کرد. این دیدار که توسط گِیلا گملئل، وزیر اطلاعات وقت اسرائیل، برگزار و توسط رسانه‌های اسرائیلی پوشش داده شد، به‌عنوان نشانه‌ای از نبود خصومت میان مردم ایران و اسرائیل، اما وجود آن میان دولت اسرائیل و رژیم تهران معرفی شد.
اگرچه رضا پهلوی در میان ایرانیان مهاجر محبوبیت دارد، اما در داخل ایران، خواست عمومی برای بازگشت سلطنت یا انتخاب او به‌عنوان رهبر روشن نیست. پهلوی میراث سیاسی پدرش، شاه مخلوع، را دارد که حکومتی توأم با فساد، سرکوب و شکنجه مخالفان بود. با این حال، رضا پیام‌هایی از صلح، دموکراسی و حقوق بشر را منتقل می‌کند و بر مقاومت مدنی غیرخشونت‌آمیز تأکید دارد، هرچند معتقد است موفقیت این جنبش‌ها بدون حمایت بین‌المللی ممکن نیست.
کشف کمپین تأثیرگذاری دیجیتال اسرائیل در فضای فارسی
بر اساس تحقیقات مشترک دو روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» و «TheMarker»، یک کمپین تأثیرگذاری دیجیتال گسترده به زبان فارسی در حال اجراست که از اسرائیل هدایت و توسط نهادی خصوصی با حمایت دولت تأمین مالی می‌شود. این کمپین با هدف تبلیغ چهره رضا پهلوی و تقویت خواست بازگرداندن سلطنت فعالیت می‌کند.
کمپین از «آواتارهای» جعلی استفاده می‌کند؛ شخصیت‌های ساختگی که به‌عنوان شهروندان ایرانی در شبکه‌های اجتماعی ظاهر می‌شوند. این حساب‌ها در پلتفرم‌هایی مانند ایکس (توییتر سابق) و اینستاگرام فعال بوده و از ابزارهای هوش مصنوعی برای تولید و انتشار محتوا بهره می‌برند. همچنین تلاش‌هایی برای تقویت پست‌های گِیلا گملئل، وزیر هم‌پیمان پهلوی در اسرائیل، صورت گرفته است.
ماهیت و گستردگی کمپین
منابع آگاه تأیید کرده‌اند که فارسی‌زبانان بومی به‌عنوان اپراتورهای این کمپین جذب شده‌اند و شبکه‌ای بزرگ از حساب‌های جعلی، شامل هزاران آواتار، در این عملیات مشارکت دارند. برخی از این حساب‌ها در زمان اعتراضات حجاب در ایران در ۲۰۲۲ و برخی دیگر در جریان جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران در سال ۲۰۲۳ فعال شده‌اند.
این کمپین بخشی از تلاش گسترده‌تری است که شامل عملیات به زبان‌های انگلیسی و آلمانی نیز می‌شود و هدف آن تأثیرگذاری بر گفتمان عمومی و سیاسی در شبکه‌های اجتماعی است.
نقش Citizen Lab و کشف کمپین دوم
علاوه بر تحقیقات رسانه‌های اسرائیلی، مرکز پژوهشی Citizen Lab دانشگاه تورنتو نیز کمپین دیگری را کشف کرده است که به زبان فارسی و طرفدار اسرائیل فعالیت می‌کند. این کمپین شامل ده‌ها حساب جعلی است که محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی منتشر می‌کنند و پژوهشگران معتقدند احتمالاً توسط دولت اسرائیل یا پیمانکاران آن اجرا می‌شود.
یکی از نکات برجسته این تحقیق، هماهنگی فعالیت حساب‌ها با عملیات نظامی اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه با ایران است، از جمله حمله به زندان اوین، جایی که مخالفان رژیم نگهداری می‌شوند. حساب‌های شبکه پیش از گزارش‌های رسمی رسانه‌های ایرانی، انفجار در زندان را گزارش داده و ویدیوهای جعلی منتشر کردند.
حمله به زندان اوین و عملیات همزمان آنلاین
حمله اسرائیل به زندان اوین در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۳ رخ داد و حساب‌های جعلی مرتبط با کمپین، پیش از رسانه‌های رسمی، انفجارها را گزارش کردند و ویدیوهای ساختگی از حادثه منتشر نمودند. این ویدیوها توسط هوش مصنوعی ساخته شده و به سرعت در شبکه‌های اجتماعی پخش شدند.
هدف این کمپین ایجاد ناآرامی و بی‌ثباتی در داخل ایران عنوان شده است. پس از حمله، حساب‌ها مردم را به تجمع در اطراف زندان برای «آزادسازی خانواده‌ها» تشویق کردند. این تلاش‌ها بخشی از یک استراتژی بزرگ‌تر برای تحریک اعتراضات و تشدید نارضایتی‌ها در ایران است.
بهره‌برداری از اعتراضات واقعی و تشویق به شورش
کمپین‌ها همچنین سعی کردند از اعتراضات واقعی مردم ایران بهره ببرند. برای مثال، فراخوان مردم برای رفتن به بالکن‌ها و فریاد علیه رهبر ایران ساعت ۸ شب، توسط حساب‌های جعلی تقویت شد. این حساب‌ها ویدیوهای جعلی از اعتراضات واقعی منتشر کردند و از هشتگ‌های مرتبط با این جنبش استفاده کردند تا پیام را گسترده‌تر کنند.
استفاده از شبکه‌های تلگرامی و موضوعات واقعی
شبکه‌های تلگرامی متعددی که به حساب‌های جعلی مرتبط بودند، به تشویق اعتراضات در ایران پرداختند و از موضوعات واقعی و مهمی مانند بحران آب، فساد و ناکارآمدی زیرساخت‌ها بهره بردند.
حتی یکی از آواتارهای کمپین به‌عنوان زن ایرانی فعالیت می‌کرد و فضایی امن برای زنان واقعی ایرانی فراهم می‌کرد تا داستان‌های خود را به اشتراک بگذارند.
مقابله دو طرفه در جنگ اطلاعاتی
این روش‌ها مشابه آنچه بازیگران طرفدار ایران علیه اسرائیل به کار می‌برند، است. مسائل حساس داخلی اسرائیل مانند مخالفت مذهبی‌ها با جامعه LGBTQ یا انتقاد از نتانیاهو محور اطلاعات نادرست ایرانی در اسرائیل بوده است.
همچنین، بر اساس یک پرونده قضایی، یک اسرائیلی جوان توسط ایران جذب شده و موظف بوده عکس‌های خسارت‌های ناشی از حملات موشکی ایران را به اپراتورهای خود ارائه دهد. این نشان‌دهنده جنگ پیچیده اطلاعاتی و نفوذ متقابل میان دو کشور است.
نقد و تحلیل کارشناسان
رز زیامت، پژوهشگر امنیت ملی اسرائیل، معتقد است اگرچه اکثر ایرانیان خواهان تغییر هستند، اما خواست آن‌ها بازگشت سلطنت نیست و زندگی عادی را ترجیح می‌دهند. او نسبت به حمایت آشکار اسرائیل از پهلوی هشدار می‌دهد که ممکن است روایت رژیم ایران را تقویت کند که اسرائیل و آمریکا قصد دارند ایران را به سلطنت و دولت دست‌نشانده تبدیل کنند.
زیامت این حمایت علنی را بیشتر جنبه روابط عمومی می‌داند تا دیپلماسی واقعی و معتقد است چنین رویکردی اشتباه است.
پیامدهای اخلاقی و حقوقی
آلبرتو فیتارلی، رهبر تحقیق Citizen Lab، تأکید می‌کند که دولت‌های دموکراتیک باید از به‌کارگیری روش‌های خودکامه در عملیات تأثیرگذاری اجتناب کنند. او اشاره می‌کند که شناسایی دقیق عاملان این عملیات نیازمند شاخص‌های فنی است که معمولاً در دسترس عموم نیست و پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی نقش کلیدی در حفظ این اطلاعات دارند.
اسرائیل با استفاده از شبکه‌ای گسترده از حساب‌های جعلی و ابزارهای هوش مصنوعی، در تلاش است تا فضای اجتماعی و سیاسی ایران را تحت تأثیر قرار دهد و بازگشت سلطنت پهلوی را تبلیغ کند. این عملیات همزمان با فعالیت‌های نظامی و سیاسی اسرائیل علیه ایران انجام می‌شود و بخشی از جنگ اطلاعاتی پیچیده میان دو کشور است.
در عین حال، این رویکردها با انتقادهایی از سوی کارشناسان مواجه است که معتقدند چنین اقداماتی ممکن است به تقویت روایت‌های رژیم ایران کمک کند و خواست واقعی مردم ایران را نادیده بگیرد.
منبع: مطالعات رسانه‌های بین‌الملل
پایان/
نظر شما