به گزارش تحریریه اندیشکده سیاسی و راهبردی «الاهرام» مصر در بخشی از گزارش خود به قلم دکتر «حسن ابوطالب» مشاور این اندیشکده نوشت: به نظر می‌رسد ۱۰ سال شومی که جهان عرب با آن روبرو شد به تدریج در حال به پایان رسیدن است. مرحله جدیدی از کنش‌ها، همکاری‌ها و ائتلاف‌سازی‌ها در حال شکل‌گیری است. خاورمیانه‌ای متفاوت به همراه کنش‌های عربی متفاوت در حال شکل‌گیری است. تحرکاتی آشکار و گام‌ها و دیدارهایی پنهانی میان کشورهای عربی و غیر عربی در حال انجام است. همه کشورها به سوی سیستمی متفاوت در حرکت هستند که مهمترین ویژگی آن آرام شدن تنش‌ها و اعتمادسازی از طریق گفت‌وگوها است.
به نوشته این اندیشکده مصری، شاخصی که بیانگر سیر منطقه به سوی آرامش است سفر یک هیات از ترکیه به قاهره به ریاست معاون وزیر امور خارجه ترکیه برای دیدار با مقامات مصری با هدف حل مسائلی است که بر سر آن اختلاف دارند و مقدمه‌سازی برای از سرگیری روابط است. شاخص دومی که بیانگر سیر منطقه به سوی آرامش است دیداری است که میان «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه و رئیس دستگاه اطلاعاتی عربستان در دمشق صورت گرفته است. در این دیدار توافق شد که سفارت عربستان در دمشق پس از عید فطر گشوده شود و در نشست آینده الجزایر درهای اتحادیه عرب بر روی سوریه گشوده شود. همزمان با این موضوع ریاض مقر گروه‌های مخالف نظام سوریه را در ریاض بسته است. پیش از این هم در بغداد میان سعودی‌ها و ایرانی‌ها دیدارها و گفت‌وگوهایی صورت گرفته است و «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق تلاش می‌کند عراق را از پیامدهای تنش و رقابت میان دو همسایه بزرگ دور سازد.
اظهارات «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان این دیدار را تقویت کرده است. او گفته است ایران کشور همسایه ما است که آرزوی پیشرفت و شکوفایی آن را داریم. این اظهارات وی سبب گمانه‌زنی‌های بسیاری درباره روابط آینده روابط ایران و عربستان شده است. ایران هم از این رویکرد جدید عربستان استقبال کرده است.
این مسائل به طور غیر مستقم با تصمیم اردن برای گشایش دو گذرگاه با سوریه و عربستان در ارتباط است. این تصمیم بیانگر برخی گشایش‌ها در روابط اردن با دو همسایه است. در لیبی هم با وجود برخی موانع بزرگ، نیروهای نظامی خارجی به ویژه نیروهای ترکیه و شبه نظامیان و مزدوران در حال ترک خاک لیبی هستند. کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای هم از توافق طرف‌های لیبیایی حمایت می‌کنند. وزیران امور خارجه کشورهای اروپایی هم در نشست اخیر خود در لندن از اقدامات سیاسی جاری در لیبی حمایت کرده‌اند و بر خروج همه نیروهای خارجی، شبه نظامیان و مزدوران از این کشور تاکید کرده‌اند.
این اندیشکده مصری درباره علت ها و انگیزه این تغییرات نوشت: این رویکردهای منطقه برای رهایی از میراث ۱۰ سال شوم در نتیجه تغییرات بین‌المللی و منطقه‌ای است که از جمله محرک های آن راهبرد دولت «جو بایدن» برای عقب نشینی از منطقه خاورمیانه و بخش‌هایی از آُسیا با هدف تمرکز برای مقابله با چین و روسیه است. این رویکرد واشنگتن خود را در عقب‌نشینی نیروهای آمریکا از افغانستان نشان داده است. این تصمیم آمریکا، افغانستان را با جنگ داخلی روبرو خواهد کرد و جریان طالبان و گروه داعش در این کشور به خشونت دامن خواهند زد.
مرکز پژوهش‌های سیاسی و راهبردی الاهرام افزود: بایدن به همراه اروپایی‌ها برای بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران ( برجام ) در حال مذاکره است. آشکار است که بایدن برای پایان دادن به پرونده ایران بر خلاف خواسته‌ها و تمایلات اسرائیل و گروه‌هایی از قانون‌گذاران تاثیرگذار جمهوری‌خواه پافشاری می‌کند. این بیانگر تغییر مهمی در سیاست آمریکا درباره سراسر منطقه است که سبب خواهد شد بازیگران اصلی آن در بیشتر سیاست‌های دهه گذشته خود بازنگری کنند و به دنبال سیاست جدیدی باشد که زمینه را برای تمرکز بر مسائل داخلی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و بهبود اوضاع اقتصادی و مهمتر از آن پایان دادن به جنگ‌ها و جنگ‌های نیابتی که هزینه آن بسیار بالا رفته است، فراهم می‌کند.
پایان/
نظر شما